زینب کوچکیان؛ علیرضا کلدی؛ علیرضا محسنی تبریزی
چکیده
چکیده خودکشی به‌عنوان اقدامی آگاهانه در آزار به خود که به مرگ منتهی می‌گردد، ازجمله مسائل اجتماعی جامعه انسانی می‌باشد که روزبه‌روز بر وسعت آن افزوده می‌شود. مطالعات همه‌گیرشناسی خودکشی در ایران نیز نشان داده است که خودکشی و اقدام به آن در حال افزایش است. این تحقیق درصدد است در یک مطالعه کیفی و بر اساس رهیافت گرنددتئوری علل اجتماعی ...
بیشتر
چکیده خودکشی به‌عنوان اقدامی آگاهانه در آزار به خود که به مرگ منتهی می‌گردد، ازجمله مسائل اجتماعی جامعه انسانی می‌باشد که روزبه‌روز بر وسعت آن افزوده می‌شود. مطالعات همه‌گیرشناسی خودکشی در ایران نیز نشان داده است که خودکشی و اقدام به آن در حال افزایش است. این تحقیق درصدد است در یک مطالعه کیفی و بر اساس رهیافت گرنددتئوری علل اجتماعی و فرهنگی اقدام به خودکشی، نوع تعامل فرد خودکش با خانواده، گروه و جامعه و ارتباط آن با اقدام به خودکشی را موردمطالعه قرار دهد تا به تصویری شفاف‌تر از روابط بین عوامل مؤثر بر اقدام به خودکشی دست یابد. شیوه نمونه‌گیری مبتنی بر هدف بوده و از افراد اقدام کننده به خودکشی (8 زن و 3 مرد) که در بیمارستان‌های شهر تهران تحت درمان پزشکی بوده‌اند مصاحبه شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که تبیین‌کننده‌های اقدام به خودکشی از دیدگاه افرادِ خودکش خیانت جسمی- جنسی، خیانت ذهنی، ارتباط با جنس مخالف، روحیه لجبازی و سرکشی، توجه بیش‌ازحد به‌ظاهر و آراستگی، بی‌اعتباری، سنت‌شکنی، ارجحیت خواسته خود بر نیازهای خانواده، دروغ‌گویی و پنهان‌کاری، ازدواج تحمیلی و نارضایتی کامل از زندگی مشترک به‌عنوان شرایط علی خودکشی شناسایی شد. نتایج تحقیق نشان داد بارزترین علت اقدام به خودکشی این افراد نوع مواجهه و برخورد آن‌ها و یا خانواده‌هایشان با موضوع خیانت و یا مسائل حیثیتی بوده است.
عبدالحسین کلانتری؛ امراله کشاورز؛ حسن مومنی
چکیده
چکیده سرمایه اجتماعی به‌واسطه عناصری از قبیل مشارکت، اعتماد اجتماعی و انسجام اجتماعی می‌تواند بستری برای نشاط و شادکامی جامعه باشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و نشاط اجتماعی جوانان 30-18 ساله شهرستان دهلران در سال 1396 صورت گرفته است. آرای صاحب‌نظران اصلی سرمایه اجتماعی مانند: پوتنام، کلمن و بوردیو و نظریات مازلو ...
بیشتر
چکیده سرمایه اجتماعی به‌واسطه عناصری از قبیل مشارکت، اعتماد اجتماعی و انسجام اجتماعی می‌تواند بستری برای نشاط و شادکامی جامعه باشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و نشاط اجتماعی جوانان 30-18 ساله شهرستان دهلران در سال 1396 صورت گرفته است. آرای صاحب‌نظران اصلی سرمایه اجتماعی مانند: پوتنام، کلمن و بوردیو و نظریات مازلو مبنای چارچوب نظری تحقیق حاضر است. این پژوهش، کمّی و نوع آن همبستگی است. جامعه آماری، کلیه افراد گروه سنی جوانان و حجم نمونه 400 نفر می‌باشد و از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای استفاده شده است. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه‌های استاندارد سرمایه اجتماعی به کار رفته در طرح مرکز ملی رصد اجتماعی (1394) و شادی آکسفورد با اندکی تعدیل استفاده‌شده است. برای بررسی فرضیات، رگرسیون چندگانه و معادلات ساختاری (نرم‌افزار لیزرل) و تحلیل عامل‌ها بکار رفته است. نتایج نشان می‌دهند که سرمایه اجتماعی (اعتماد، عام‌گرایی، ارزش‌ها ویژگی‌های اخلاقی، مشارکت، بده بستان، تعلق ملی، رضایت از زندگی و احساس امنیت) بانشاط اجتماعی دارای رابطه مثبت و مستقیمی است. میزان این رابطه حدود 57 درصد است. میانگین سرمایه اجتماعی و نشاط اجتماعی نمونه نیز به ترتیب (09/3 – 68/3) اندکی بالاتر از سطح متوسط است. همچنین متغیرهای زمینه‌ای (سن، وضع تأهل، سواد و جنسیت) بانشاط اجتماعی موردبررسی قرار گرفتند؛ تنها سطح تحصیلات بانشاط اجتماعی رابطه معناداری نداشت اما سن، وضع تأهل و جنسیت بانشاط اجتماعی دارای رابطه معناداری بودند.
سیاوش قلی پور؛ جلیل کریمی؛ گلاویژ صادقی
چکیده
چکیده این مقاله تلاش می‌کند که شکل‌گیری فضاهای مسکونی شهریِ کرمانشاه را در دو دهه (1395-1375) بررسی کند. چارچوب نظری پژوهش مبتنی بر آرای لفور در باب تولید فضا است. روش تحقیق کیفی و تکنیک گردآوری داده‌ها مشاهده، مصاحبه و بررسی اسناد است. یافته‌ها نشان می‌دهند که در طی این دو دهه شهر در جهات مختلف به‌ویژه شمال شرقی، شمال غربی، جنوب غربی ...
بیشتر
چکیده این مقاله تلاش می‌کند که شکل‌گیری فضاهای مسکونی شهریِ کرمانشاه را در دو دهه (1395-1375) بررسی کند. چارچوب نظری پژوهش مبتنی بر آرای لفور در باب تولید فضا است. روش تحقیق کیفی و تکنیک گردآوری داده‌ها مشاهده، مصاحبه و بررسی اسناد است. یافته‌ها نشان می‌دهند که در طی این دو دهه شهر در جهات مختلف به‌ویژه شمال شرقی، شمال غربی، جنوب غربی و شرق رشد برون‌زا داشته‌اند. رشد طبیعی جمعیت و مهاجرت روستاییان و ساکنان سایر شهرهای استان به کرمانشاه از مهمترین دلایل رشد شهر در این دوره هستند. سه فرایند در شکل‌گیری فضای مسکونی این دوره نقش داشته است: نخست، سیاست‌های مسکن مهر که سبب رشد شهرک‌های پردیس، دولت‌آباد، دانش و کیهانشهر شد. این شهرک‌ها به پراکندگی و ازهم‌گسیختگی فضای شهری دامن زدند، همچنین به دلیل کمبود امکانات زیرساختی و فضای عمومی، عاری از حیات شهری هستند و هویت محله‌ای در آن‌ها شکل نگرفته و افراد در خانه‌های خویش محبوس‌اند. دوم، رشد سکونت‌گاه‌های غیررسمی دره‌دراز، نوکان، کرناچی و ده‌پهن است که به‌رغم عدم وجود زیرساخت‌ها و فقر امکانات از پویایی بیشتری در زندگی روزمره برخوردارند. سوم، کارکردهای اقتصادی و فراغتی فضاهای مسکونی جدید که تعامل آن‌ها را با بازارچه‌ها داخل شهر اجتناب‌ناپذیر ساخته است. همچنین سکونت‌گاه‌های غیررسمی سبب رشد پدیده کوچه نشینی به‌مثابه تاکتیکی برای مقاومت در برابر کمبود فضای فراغت شده است.
زکیه ناطقی؛ سیدعلیرضا افشانی
چکیده
چکیده با توجه به افزایش بروز رفتارهای پرخطر در بین جوانان، در این پژوهش ضمن بررسی میزان بروز رفتارهای پرخطر و میزان بیگانگی اجتماعی در بین جوانان شهر مشهد، تأثیر بیگانگی اجتماعی به‌عنوان یکی از عوامل مؤثر در بروز رفتارهای پرخطر مورد سنجش قرار گرفته است. در پژوهش حاضر ازنظریه عمومی فشار اگینو، همنشینی افتراقی ساترلند، بازدارندگی ...
بیشتر
چکیده با توجه به افزایش بروز رفتارهای پرخطر در بین جوانان، در این پژوهش ضمن بررسی میزان بروز رفتارهای پرخطر و میزان بیگانگی اجتماعی در بین جوانان شهر مشهد، تأثیر بیگانگی اجتماعی به‌عنوان یکی از عوامل مؤثر در بروز رفتارهای پرخطر مورد سنجش قرار گرفته است. در پژوهش حاضر ازنظریه عمومی فشار اگینو، همنشینی افتراقی ساترلند، بازدارندگی اجتماعی هیرشی و گادفردسون و نظریه بیگانگی اجتماعی سیمن به‌عنوان چارچوب نظری بهره گرفته شد. این پژوهش در قالب یک پیمایش و به‌صورت مقطعی انجام شد. داده‌های تحقیق از 384 نفر از جوانان شهر مشهد جمع‌آوری شد. روش نمونه‌گیری، خوشه‌ای چندمرحله‌ای و ابزار سنجش رفتارهای پرخطر، پرسشنامه خطرپذیری جوانان ایرانی بوده است؛ در این راستا، پایایی و اعتبار مقیاس از طریق آلفای کرونباخ و روایی محتوا تأییدشده است. آلفای کرونباخ، در همه سازه‌ها بیشتر از 7/0 بوده و داده‌ها به کمک نرم‌افزارهای آماری SPSS و Amos تحلیل‌شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که رفتارهای پرخطر در بین پسران بیش از دختران بوده اما تفاوت معناداری بین بیگانگی اجتماعی پسران و دختران در شهر مشهد وجود نداشته است. همچنین رابطه سن با رفتارهای پرخطر و بیگانگی اجتماعی معنادار نبود. میانگین رفتارهای پرخطر جوانان مجرد در ابعاد گرایش به الکل، گرایش به خشونت، گرایش به رفتارهای جنسی و گرایش به رانندگی پرخطر بیشتر از متأهلین و میانگین میزان بیگانگی اجتماعی در ابعاد احساس انزوای اجتماعی و احساس تنفر از خود نیز بیشتر از متأهلین بوده است. نتایج نشان داد که بین بیگانگی اجتماعی و ابعاد آن با رفتارهای پرخطر و ابعاد آن رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد، به‌عبارت‌دیگر با افزایش میزان بیگانگی اجتماعی، ارتکاب رفتارهای پرخطر نیز افزایش می‌یابد.
نادر صنعتی شرقی؛ احمد بخارایی؛ شاه بختی رستمی؛ محمد حسن شربتیان
چکیده
چکیده نشاط اجتماعی آن دسته از رفتارهایی است که به صورت شیوه‌های بیانی و رفتاری ابراز می‌گردد تا حس خوب و شور و شعف را انتقال دهد و منجربه آرامش گردد.این نوشتار با رویکرد سلامت اجتماعی و راهبرد پراگماتیسم موردمحور مبتنی بر روش ترکیبی درگام کیفی از مطالعه موردی جمعی، در گام کمّی (پیمایش از نوع توصیف) و روش درون یابی نقطه‌ای (تحلیل ...
بیشتر
چکیده نشاط اجتماعی آن دسته از رفتارهایی است که به صورت شیوه‌های بیانی و رفتاری ابراز می‌گردد تا حس خوب و شور و شعف را انتقال دهد و منجربه آرامش گردد.این نوشتار با رویکرد سلامت اجتماعی و راهبرد پراگماتیسم موردمحور مبتنی بر روش ترکیبی درگام کیفی از مطالعه موردی جمعی، در گام کمّی (پیمایش از نوع توصیف) و روش درون یابی نقطه‌ای (تحلیل فضایی) برای تحلیل شیوه‌های رفتاری و بیانی نشاط اجتماعی بهره برده است. در این تحقیق از نمونه‌گیری هدفمند مبتنی بر موردی نوعی، تصادفی ساده متناسب با حجم هر منطقه و نمونه‌گیری مکانی و منطقه‌ای استفاده شده است.جمع‌آوری یافته‌ها مبتنی بر تحلیل تماتیک (کدگذاری باز و محوری) ، توصیف آماری و تحلیل فضایی بوده است. از ابزارهای مصاحبه نیمه عمیق، پرسشنامه مصاحبه‌ای محقق ساخته و ترسیم نقشه‌های شهری برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شده است.قلمرو تحقیق مناطق شهری مشهد در نیمه اول سال 1397 بوده است. واحد تحلیل در رویه کمّی خانوار ، در بعد کیفی مشارکت کنندگان و درسطح تحلیل فضای مناطق شهری بوده است. میزان آلفای سوالات پرسشنامه تحقیق برابر با (80/0) بدست آمده است. مهمترین مقوله‌های محوری رویه کیفی با تاکید بر تیپ‌های نشاط بخشی گرم و سرد و نشاط گیرندگی معطوف به نمایشی کردن موقعیت، شالوده شکنی موقعیت، تاثیر بر دیگری (نفوذ اجتماعی)، نوع دوستی، دیگرخواهی، درون نگری همدلانه، کسب آرامش و کاهش تنش روزمره بوده است.نتایج بخش کمّی و تحلیل فضایی مناطق اشاره به‌این می‌کند که تیپ نشاط دهندگی گرم، معطوف به شور و شعف در حد متوسط رو به پایین تا پایین در سطح مناطق بوده است.نشاط دهندگی تیپ سرد معطوف به حس خوب در بین مناطق مختلف شهری در حد متوسط رو به بالا تا بالا بوده است. نشاط گیرندگی معطوف به کسب آرامش در سطح مناطق شهری متوسط رو به بالا بدست آمده است.با توجه به نتایج می‌توان گفت که اجرای مراسم‌های نشاط بخش به زندگی اجتماعی معنا و تعلق اجتماعی می‌بخشند و افراد را برای خوب تر زندگی کردن، مطلوبیت و بهتر زندگی کردن در مقابل افسردگی تشویق می‌کنند و سطح کیفیت زندگی را ارتقاء می‌بخشند، از این رو به مدد رویکرد مددکاری اجتماعی می‌توان با تقویت و حمایت از موارد فوق بهبود و ارتقاء سلامت اجتماعی شهروندان را مد نظر قرار داد.
فائزه پیازچیان لنگرودی؛ حمیده عادلیان
چکیده
چکیده هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه بین الگوهای ارتباطی با میزان اعتماد زناشویی در بین کاربران متأهل فضای مجازی در شهر لنگرود است. تا در ایجاد سیاست‌های اجتماعی و رفاهی حوزه خانواده و گسترش برنامه‌هایی با محوریت نقش مددکاران اجتماعی در آموزش خانواده‌ها در قبل و بعد از ازدواج، مورد بهره‌برداری قرار گیرد. چارچوب نظری این پژوهش را نظریات ...
بیشتر
چکیده هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه بین الگوهای ارتباطی با میزان اعتماد زناشویی در بین کاربران متأهل فضای مجازی در شهر لنگرود است. تا در ایجاد سیاست‌های اجتماعی و رفاهی حوزه خانواده و گسترش برنامه‌هایی با محوریت نقش مددکاران اجتماعی در آموزش خانواده‌ها در قبل و بعد از ازدواج، مورد بهره‌برداری قرار گیرد. چارچوب نظری این پژوهش را نظریات سیستمی، ارتباطی، اعتماد بالبی و اعتماد گیدنز تشکیل داده‌اند.روش پژوهش پیمایشی بوده و داده‌ها از طریق شیوه نمونه‌گیری احتمالی از نوع خوشه‌ای چندمرحله‌ای و با استفاده از پرسشنامه‌های اعتماد رمپل و هولمز (TS)، الگوهای ارتباطی کریستنسن و سالاوی (CPQ) و پرسشنامه دموگرافیک جمع‌آوری شدند. حجم نمونه شامل 382 نفر از کاربران متأهل تلفن همراه و فضای مجازی شهر لنگرود است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های استنباطی از آزمون‌های همبستگی خی دو، v کرامرز و گاما در نرم‌افزار spss نسخه 23 بهره گرفته شد.یافته‌ها نشان داد رابطه معناداری بین زیرمقیاس‌های الگوهای ارتباطی و زیرمقیاس‌های اعتماد زناشویی و همچنین کل میزان اعتماد زناشویی وجود دارد. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد استفاده از فضای مجازی به‌صورت غیرمستقیم و از طریق الگوهای ارتباطی که زوجین در زندگی مشترک خود انتخاب می‌کنند با اعتماد زناشویی در ارتباط است و درواقع کاهش یا افزایش اعتماد در بین کاربران متأهل فضای مجازی، از تبعات نوع الگوهای ارتباطی انتخابی زن و شوهر است. نتایج این مطالعه در راستای کاهش آسیب‌های اجتماعی فضای مجازی، بر سیاست‌های پیشگیرانه مبتنی بر ارتقاء الگوهای مثبت ارتباطی زن‌وشوهری از طریق آموزش تأکید دارد.
محمد زاهدی اصل؛ محبوبه توکلی
چکیده
چکیده هدف از اجرای این پژوهش، شناخت تأثیر عوامل خانوادگی بر توانمندی اجتماعی دختران است. به همین منظور تعداد 192 نفر از دختران مراجعه‌کننده به بنیاد خیریه امید مهر، به روش نمونه‌گیری اتفاقی انتخاب شدند. چارچوب نظری این پژوهش متشکل از نظریه منابع بلود و وولف، نظریه توانمندی سارا لانگه و نظریه الگوی مدیریت خانواده آنتونی گیدنز می‌باشد. ...
بیشتر
چکیده هدف از اجرای این پژوهش، شناخت تأثیر عوامل خانوادگی بر توانمندی اجتماعی دختران است. به همین منظور تعداد 192 نفر از دختران مراجعه‌کننده به بنیاد خیریه امید مهر، به روش نمونه‌گیری اتفاقی انتخاب شدند. چارچوب نظری این پژوهش متشکل از نظریه منابع بلود و وولف، نظریه توانمندی سارا لانگه و نظریه الگوی مدیریت خانواده آنتونی گیدنز می‌باشد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه ساختاریافته بود و داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS و با استفاده از ضریب‌های همبستگی پیرسون، اسپیرمن تحلیل شدند. نتایج توصیفی نشان داد که توانمندی اجتماعی 82 درصد از دختران موردمطالعه در سطح متوسط است. آزمون فرضیات بیانگر این بود که بین الگوی مدیریت خانواده و نظرات مادران نسبت به نقش‌های جنسیتی با میزان توانمندی اجتماعی دختران رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد ولی بین پایگاه اجتماعی پدر و میزان توانمندی اجتماعی دختران رابطه معناداری وجود نداشت. با توجه به همبستگی معنادار متغیرهای "نظرات مادران نسبت به نقش‌های جنسیتی" و "نوع الگوی مدیریت خانواده" با متغیر وابسته از روش رگرسیون چندمتغیره هم‌زمان استفاده شد. نتایج این بررسی حاکی از معناداری اثر مدل نظری بر متغیر وابسته بود. به این صورت که نظرات مادران نسبت به نقش‌های جنسیتی می‌توانست بیشتر از 30% واریانس در توانمندی اجتماعی دختران را تبیین کند. گفتنی است که متغیر الگوی مدیریت خانواده دراین‌بین اثر معناداری نداشت. نتایج نشان می‌دهد که سیاست‌های اجتماعی- فرهنگی می‌بایست به توسعه و گسترش برنامه‌های آموزشی و فرهنگی در راستای تأثیر نقش مادران بر توانمندی‌های اجتماعی دختران تأکید ویژه داشته باشند.
