فاطمه سالاریان؛ سعید معیدفر
چکیده
این پژوهش با جمع‌آوری و گزارش برنامه‌های مهم مداخله‌ی دولتی در حوزه‌‌ی کار خیابانی کودکان کوشیده است تا در گام نخست چشم‌اندازی سراسری از برنامه‌های مداخله در سطح جهان را به وسیله‌ی روش اسنادی و کتابخانه‌ای فراهم بیاورد. در گام دوم، پژوهش حاضر با توجه به موضع جامعه‌باورانه و انتقادی خود به ارزیابی این برنامه‌ها دست‌زده و کوشیده ...
بیشتر
این پژوهش با جمع‌آوری و گزارش برنامه‌های مهم مداخله‌ی دولتی در حوزه‌‌ی کار خیابانی کودکان کوشیده است تا در گام نخست چشم‌اندازی سراسری از برنامه‌های مداخله در سطح جهان را به وسیله‌ی روش اسنادی و کتابخانه‌ای فراهم بیاورد. در گام دوم، پژوهش حاضر با توجه به موضع جامعه‌باورانه و انتقادی خود به ارزیابی این برنامه‌ها دست‌زده و کوشیده است نگاه نئولیبرالی نهفته در پس این برنامه‌ها را آشکار کند و نقش آن را در آسیبپذیری و ناپایداری این برنامه‌ها روشن سازد. در حقیقت در اینجا از رهگذر یک فراتحلیل بر روی ارزشیابیهای صورتگرفته از برنامه‌های موفق، نگاه نئولیبرالی همچون مجموعهی از سیاستگذاریها و برنامهریزیها تشریح شده که سد راه رسیدن این برنامه‌ها به هدف لغو پایدار کار خیابانی کودکان است. نتایج این پژوهش بیانگر این هستند که برنامه‌های مداخله همگی در جهت افزایش رشد اقتصادی طراحی شدهاند و به همین سبب دچار آسیبهایی چون موقتی بودن، محدودیت، گسستگی و غیر بهینه بودن هستند. از دل نتایج به دست آمده و با توجه به آوردههای بخش تحلیلی پژوهش در بخش پایانی آن مدلی با تکیه بر ارزشهای فراگیری، یکپارچگی، کیفینگری و پایداری طراحی و پیشنهاد شده است.
پریسا پیرخندان؛ ستار پروین؛ فاطیما سیاهپور
چکیده
کار کودکان از آسیبهای اجتماعی مهم در جهان است. بسیاری از کودکان در شرایط بهره کشانه کار میکنند و مورد استثمار قرار میگیرند. در ایران تا کنون سیاستها و مداخلات در زمینه حذف کار کودک کارآمد نبوده. با توجه به تنوع و گستردگی انواع کار کودکان و آسیبهای آن، پژوهش حاضر تلاش کرده تا با گونه شناسی کار کودکان در شهر تهران، دسته ها و رده های فعالیت ...
بیشتر
کار کودکان از آسیبهای اجتماعی مهم در جهان است. بسیاری از کودکان در شرایط بهره کشانه کار میکنند و مورد استثمار قرار میگیرند. در ایران تا کنون سیاستها و مداخلات در زمینه حذف کار کودک کارآمد نبوده. با توجه به تنوع و گستردگی انواع کار کودکان و آسیبهای آن، پژوهش حاضر تلاش کرده تا با گونه شناسی کار کودکان در شهر تهران، دسته ها و رده های فعالیت بهره کشانۀ کودکان و مسائل و پیامدهای ناشی از هر یک از انواع مشاغل بر کودکان را شناسایی کند تا از طریق شناخت درست به طرحریزی اقدامات لازم برای هر گونه شغلی کودکان در راستای کاهش و حذف کار کودکان کمک نماید.پژوهش به روش کیفی بوده و از طریق مطالعه اسنادی که در آن نمونه گیری به شیوه تعمدی و نظری بوده و نیز مصاحبۀ نیمه ساخت یافته با 15 نفر از مطلعین کلیدی حوزۀ کار کودکان انجام شده است. داده ها به شیوۀ تحلیل تماتیک تجزیه و تحلیل شده و درنهایت بر اساس یافته های پژوهش گونه های کار کودکان در هفت دسته شامل کار کارگاهی، دستفروشی، کار در خیابان، زباله گردی، تکدی گری، کار کودکان خیابانی و هم چنین کار پنهان کودکان سنخ بندی شده و مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های پژوهش ضمن تأیید پژوهشهای پیشین، تلاش دارد تا بر اساس یک رویکرد کل نگر به مسئله شناخت واقع بینانه کار کودک بپردازد. به گونه ای که این شناخت مبنای پژوهش ها و اقدامات علمی و عملی سیاست گذاران و نهادهای متولی سلامت و رفاه کودکان قرار گیرد.
محمد سبزی خوشنامی؛ الهام محمدی؛ ملیحه عرشی؛ مرضیه تکفلی؛ سارا نوروزی
چکیده
طرح مراکز ساماندهی کودکان خیابانی به‌عنوان بخشی از تلاش سازمان بهزیستی در کاهش آسیب، بیش از یک دهه در حال اجراست. هدف این مطالعه، فهم اثرات طرح با در نظر گرفتن چالشهای آن بر اساس تجربه خدمت دهندگان و خدمت گیرندگان است. این پژوهش از نوع کیفی در سال 1396 و با جامعه پژوهش شامل مدیران، کارشناسان، مربیان، کودکان و سرپرستان در 4 استان تهران، ...
بیشتر
طرح مراکز ساماندهی کودکان خیابانی به‌عنوان بخشی از تلاش سازمان بهزیستی در کاهش آسیب، بیش از یک دهه در حال اجراست. هدف این مطالعه، فهم اثرات طرح با در نظر گرفتن چالشهای آن بر اساس تجربه خدمت دهندگان و خدمت گیرندگان است. این پژوهش از نوع کیفی در سال 1396 و با جامعه پژوهش شامل مدیران، کارشناسان، مربیان، کودکان و سرپرستان در 4 استان تهران، سمنان، کردستان و سیستان و بلوچستان انجام شد. با روش نمونه‌گیری هدفمند، نمونه‌ای شامل مجموعاً 124 نفر مورد مصاحبه نیمه ساختاریافته قرار گرفتند و داده‌ها با روش تحلیل تماتیک بررسی شد. 11 مضمون اصلی، 28 مضمون فرعی و 79 مفهوم به دست آمد. دو مضمون اصلی شامل کاستی های طرح و پیچیدگی مختصات مساله کودکان خیابانی فراتر از قابلیتهای طرح اشاره به چالشهای ماهیتی طرح و مضمونهای اصلی شامل دیدگاه سازمانی و فرا سازمانی غیرمسئولانه، کمبود های مادی، فنی و مهارتی، مشکلات نیروی انسانی و هم افزایی آسیبهای مرکز و خدمت دهی ناقص از چالشهای اجرایی طرح بودند. در سایه این چالشها، اثرات طرح شامل مضمونهای اصلی کار پاسخی به تداوم ضعفهای خانوادگی، تحصیلی و محیطی، تقویت سرپرستی ، ترس از مرکز مولد نقشهای بهتر والد-فرزندی، تداوم دشواریهای والدگری و درهم تنیدگی احساس گرفتاری و دلخوشی از اثرات بود. به طور کلی طرح درگیر چالشهای ذاتی و اجرایی متعددی بوده که موجب اجرای ناقص وحداقلی آن شده است. طرح در کاهش اشتغال به کار و افزایش اشتغال به تحصیل، هنوز راه زیادی برای موفقیت دارد اما در تغییر سرپرستی برخی کودکان خیابانی موفق بوده است.
