نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روانشناسی تربیتی دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی دکتری دانشگاه رازی

3 دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه لرستان

چکیده

چکیده
هدف پژوهش حاضر مقایسه میزان کفایت اجتماعی، خودکارآمدی و بهزیستی روانی در دانش‌آموزان نابینا، ناشنوا و عادی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش‌آموزان دختر نابینا، ناشنوا و عادی شهر خرم‌آباد در سال تحصیلی 95-1394 بود؛ که با استفاده از روش علّی- مقایسه‌ای از هر گروه (نابینا، ناشنوا، عادی) 30 نفر به شیوه همتاسازی با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. مقیاس‌های بهزیستی روان‌شناختی ریف ((RSPWB، خودکارآمدی بندورا و کفایت اجتماعی فلنر اجرا شد. نتایج نشان داد که بین گروه‌های نابینا، ناشنوا و عادی از نظر میزان کفایت اجتماعی، خودکارآمدی و بهزیستی روانی با یکدیگر تفاوت معنی‌داری وجود داشت (001/0P<). به‌نحوی‌که میزان کفایت اجتماعی، خودکارآمدی و بهزیستی روانی در دانش‌آموزان عادی بیشتر از دانش‌آموزان نابینا و ناشنوا است. از سویی میزان کفایت اجتماعی، خودکارآمدی و بهزیستی روانی در دانش‌آموزان نابینا بیشتر از دانش‌آموزان ناشنوا است. با توجه به شیوع بالای نابینایی و ناشنوایی در جامعه، نتایج این‌گونه تحقیقات باید در اختیار مراکز و سازمان‌های مختلف مربوطه قرار گیرد تا آن‌ها بتوانند بر اساس نتایج پژوهش، برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Comparison of Social Competence, self-efficacy and Psychological well-being in Blind, Deaf and Normal Students Ezatolah Ghadampour……………………………………………………255 Farnaz Radmehr Leila Yousefvand

نویسندگان [English]

  • e g 1
  • f radmehr 2
  • liia yousefvand 3

1

2 ph.D student razi university

3 ph.D student psychology university lorestan

منابع
-    اصغری، فرهاد؛ سعادت، سجاد؛ عاطفی کرجوندانی، ستاره و جانعلی‌زاده کوکنه، سحر. (1393). رابطه بین خودکارآمدی تحصیلی با بهزیستی روان‌شناختی، انسجام خانواده و سلامت معنوی در دانشجویان خوارزمی. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، شماره 14.
-    افروز، غلامعلی. (1388). مبانی روان‌شناختی ویژگی‌های شناختی و روانی- اجتماعی جوانان نابینا و ناشنوا. مجله روانشناسی و علوم تربیتی، شماره 12.
-    بیابانگرد، اسماعیل (1384). مقایسه مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان نابینا، ناشنوا و عادی، پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، شماره 5
- بیگدلی، الیاس و الهی، طاهره (1393). بررسی و مقایسه هوش هیجانی دانش‌آموزان نابینا و ناشنوای دوره دبیرستان استان زنجان، تعلیم و تربیت استثنایی، شماره 14(4) پیاپی 126.
- پیمان، نوشین و پیمان، نسیم (1390). بررسی ارتباط خودکارآمدی بامهارت تفکر انتقادی دانشجویان دانشکده بهداشت (P) دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مجله افق توسعه آموزش پزشکی، شماره 4..
- جعفری‌باغ خیراتی، علیرضا؛ قهرمانی، لیلا؛ کشاورزی، ساره و کاوه، محمدحسین. (1393). تأثیر آموزش خوش‌بینی از طریق نمایش فیلم بر کفایت اجتماعی دانش‌آموزان، فصلنامه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، شماره 2
- حسینیان، سیمین؛ پورشهریاری، پری سیما و نصر اله کلانتری، فاطمه. (1386). رابطه بین شیوه‌های فرزند پروری مادران و عزت‌نفس دانش‌آموزان ناشنوا و شنوا. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، شماره 7
- دلاور، علی. (1390). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: انتشارات رشد.
- رحیمی، سعید؛ غباری‌بناب، باقر؛ شکوهی‌یکتا، محسن؛ حسن‌زاده، سعید (1389). بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر نظریه هوش‌های چندگانه گاردنر بر خودکارآمدی شغلی دانش‌آموزان ناشنوای هنرستانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران، دانشکده روان‌شناسی.
- سیادتیان، سید حسن؛ عطایی، مریم؛ قمرانی، امیر. (1393). بررسی مقایسه‌ای سرزندگی در دانش‌آموزان با و بدون نقص شنوایی، تعلیم و تربیت استثنایی، شماره 14.
- شمسایی، فرشید؛ اشترانی، فاطمه؛ اشترانی، الهام. (1392). مقایسه رضایت از زندگی دانش‌آموزان نابینا و ناشنوا با دانش‌آموزان مدارس عادی شهر همدان در سال 1392، مجله علمی پژوهان، شماره 13.
- صادقی‌نژاد، مهدی. (1368). اصول آموزش‌وپرورش نابینایان. مرکز تربیت‌معلم بلال حبشی.
- صراف‌پور، ربابه (1390). رواسازی آزمون عواطف مثبت و منفی (PANAS) و بررسی رابطه آن با بهزیستی روانی و خودکارآمدی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده روان‌شناسی و علوم اجتماعی.
- طباطبایی نسب، سید عباد اله و محمودی اعظم. (1394). ارتباط بین سلامت روان و فرسودگی شغلی کارکنان ستادی و معاونت‌های دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، ارمغان دانش، شماره 20.
- فولادچنگ، محبوبه. (1391). نقش واسطه‌گری خودکارآمدی در رابطه بین ابعاد فرزند پروری و مهارت‌های اجتماعی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
- قریشی راد، فرخ‌السادات. (1393). وضعیت سلامت روان در دانش‌آموزان ناشنوا و شنوا، تعلیم و تربیت استثنایی، سال چهاردهم، شماره 6- پیاپی 128.
- کاظمی، رضا؛ مؤمنی، سویل و کیامرثی، آذر (1390). بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی بر کفایت اجتماعی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال ریاضی، مجله ناتوانی‌های یادگیری، شماره 1
- محمودی، احمد. (1392). مقایسه عزت‌نفس و مهارت اجتماعی دانش‌آموزان ناشنوا و نابینا در مقطع راهنمایی تحصیلی شهرستان کرج. نشریه تعلیم و تربیت استثنایی، شماره 117.
- نریمانی، محمد؛ عینی، مجتبی؛ دهقان، حمیدرضا؛ غلامزاده، حانیه و صفاری‌نیا، مجید (1392). مقایسه پنج عامل بزرگ شخصیتی و خودکارآمدی در دانش‌آموزان تیزهوش و عادی، مجله روان‌شناسی مدرسه، شماره 2.
- نوری‌ثمرین، شهرام. (1385). مقایسه میزان احساس تنهایی دانش‌آموزان ناشنوا با همتایان عادی خود در شهرستان اهواز. تعلیم و تربیت استثنایی.
- نوکاریزی، محسن و دهقانی، کلثوم (1392). تأثیر مهارت‌های سواد اطلاعاتی بر خودکارآمدی دانشجویان دانشگاه بیرجند، پژوهش‌نامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، شماره3
- هاشمی نصرت‌آباد، تورج؛ بیرامی، ناصر. (1392). مقایسه کفایت اجتماعی و خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان دارای نیازهای ویژه در سه شیوه آموزش تلفیقی، استثنایی و عادی. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، شماره 8.
 
- Bandura, A. (1982). Self- efficacy mechanism in human agency. American Psychology, 37(2): 122-147.
- Bandura, A. (1997). Self- efficacy: the Exercise of control. 1 st ed. New York: Freeman company
- Bandura, A. (2000). Exercise of human agency through collective efficacy. Current Direction in Psychological Science, 9(3): 75- 78.
- Bieber, A., & Shut, F. (1991). The social outcomes of mainstreaming: sociometric assessment and beyond.  Journal Exceptional Children Quarterly. 12: 12-39.
 - Cutsfurse, G. (1991). A social goal perspective on children's social competence. Journal of Emotional and Behavioral Disorders. 7: 721-729.
- Cheung, C.K., & Lee, T.Y. (2010). Improving social competence through character education. Evaluation and program planning. 33(3): 255- 63.
- Durlak, J.A., Weissberg, R.P., Dymnicki, A.B., Taylor, R.D., & Schellinger, K. B. (2011). The impact of enhancing students social and emotional learning: A meta- analysis of school- based universal interventions. Child Development, 82(1): 405- 432.
- Goldestein H., & Morgan L. (2004). Social  interaction and models of friendship development. Available site: http/ www.eric.com
- Gresham, F.M. (1981). Social skills training with handicapped children. A reeves River Edit carom Research, 51: 139- 176.
- Jonas, B.S., & Loeb, M. (2010). Mood disorders and physical functioning difficulties as predictors of complex activity limitations in young U. S. adults. Disable Health journal. 3(3): 171- 8.
- Lane, H. (1988). Is there a psychology of deaf? Exceptional children. 55(1): 7- 19.
- Lemmergaurd, J., Lauridsen, J. (2008). The ethical climate of Danish firms: A discussion and enhancement of the ethical climate model. Journal of Business Ethics; 80: 653-675.
- Sang G, Valcke, M, Braak J, Tondeur Jo. (2010). Student teachers thinking processes and IC T integration: predictors of prospective teaching behaviors with educational technology. Computers and Education; 13: 45- 61.
-Abolfotouh MA., & Telmesani A. (1993). A study of some psycho-social characteristics of blind and deaf male students in Abha City, Asir region, Saudi Arabia. public health; 107(4): 261- 269.
- Aro K.L., & Bundy K.A. (2007). Social skills training for young adolescents. New York: Dover: 233- 242.
-Babosik Z. (2008). Social competence. practice and theory in systems of education. 3(1): 23- 26.
- Golman, D. (1995). Emotional intelligence: why it can matter more IQ, new york, Bantam Book.
- Bieber A, Shut F. (1991). The use of derma to skills. Journal of visual impairment and blindness. 85: 340- 355.
- Bittencourt Z.Z., Francozo M F., Monteiro C. r., Francisco D.D. (2011). Deafness social network and social protection; 16(1): 769- 76.
-Brown R.I., & Barrett A.E. (2011). Visual impairment and quality of life among older adults: an examination of explanation for the relationship. Journal of Gerontology B psychology Sciences; 66(3): 364- 373.
-Caprara G.V., Gerbino M., Paciello M., Di Giunta L., & Pastorelli C. (2010). Interaction depression and delinquency in late adolescence: The role of regulatory emotional and interpersonal self-efficacy beliefs. European Psychologist; 15: 34- 48.
.
-Deborah A.L. (1998). An evaluation of the CID perceived self- competence Questionnaire. Washington university central institute for the deaf independent study.
- Eigsti H.L., Chandler L., Robinson C, Bodkin A. W. (2010). A longitudinal study of outcome measures for children receiving early intervention services, pediatric psychology therapy; 22(3): 304- 13.
- Ergul H. (2004). Relationship between student characteristics and academic achievement in distance education and application student of anisole university, Turkish online Journal of distance education; 5(2): 81- 90. 
-Fojiki, M., & Brinton, B.  (2009). Social skills of children with specific language impairment. Brigham Young University, Provo,  U, T.
-Freeman R.D., Malkin S.F., Matings J.O. (1975). Psychology problems of deaf children and their families: A comparative study. Am Ann Deaf; 120(4): 391- 405.
- Freilich R., & shechtman Z. (2010). The contribution of art therapy to the social, emotional, and academic adjustment of children with learning disabilities. The Arts in psychotherapy; 37(2): 97- 105.
- Greshom F. (1984). Social skills and self- efficacy for exceptional children. Except Child; 51(3): 253- 61.
-Li C., Dang J., He. S., & Li H. (2013). Shyness and loneliness: The multiple mediatingeffects of selfefficacy. Acta psychological Sonica; 45: 1251- 1260.
-Ma, GX., fang, CY., Knauer, CA., Tan, T., & Shive, SF. (2006). Tobacco dependence, risk perceptions and self- efficacy among Korean- American smokers. Addictive Behaviors; 31: 1776- 1784.
- Myers, D.G., & Diener, E. (1995). Who is happy? Psychological science, 6: 10- 19.
-Ocutsfurse, G. (1991). A social goal perspective on children's social competence. Journal of emotional and behavioral disorders, 7: 721- 729.
- Nel, L. (2011). The psychological experiences of master degree students in professional psychology programs: An interpretative phenomenological analysis. Thesis in fulfillment of the requirements for the degree. Department of Psychology Faculty of The Humanities: University Of The free State Bloemfontein. 48- 84.
- Rajendran V., Roy F.G. (2010). Comparison of health related quality of  life of primary school deaf children with and without motor impairment. Italian Journal of Pediatrics; 12: 36- 75.
-Raskauskas J., Rubiano SH., Offen I., & Wayland AK. (2015). Do social self- efficacy and self- esteem moderate the relationship between peer victimization and academic performance? Retrieved from: http//link. springer.com.
- Rosenblum L.P. (2000). Perception of the impact of visual impairment on the live of adolescents. Journal of Visual Impairment & Blinding: 434- 447.
- Ryff, C.D. (1995). Psychological well- being in adult life. current direction in psychological science. 4: 100- 104.
- Ryff, C.D. (1989). Happiness is everything, or is it? exploration on the meaning of psychological well- being. Journal of Personality and Social Psychology, 57: 1069- 1081.
- Schultz D.A. (1998). Personality theories. Translated by: S. Y. Mohammadi. Tehran:     Virayesh press.
- Schwarzer R., & Luszczynska A. (2007). Health behavior constructs: Theory, measurement, and research. National Cancer Instate Website. Retrieved from:
       http//dccps. cancer.gov/brp/constructs/self- efficacy/index.html.SD.C: Hemisphere.
-Voslainis F., Hayes M., Du-Feu M., Warren J. (1997). Detection behavioral and emotional problems in deaf children and adolescents: Comparison of two rating scales. Journal of Child Clear- Health Development; 23(3): 233- 46.
- Wolffee F., & Sacks, S.Z. (2006). The life style of blind,, low vision and sighted youths: a quantitative comparison .Journal of visual impairment & blindness: 245- 257.