نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 گروه جامعه شناسی، دانشگاه یزد

چکیده

چکیده
ازآنجایی‌کهاعضایخانوادهبه‌مثابهبازیگران مهمدر بازتولیدوبازتوزیعسرمایهاجتماعی و تقویت رفتارهای اجتماعی مطلوب و حس نوع‌دوستی در فرزندان ایفاینقش می‌نمایند، مطالعه حاضر به بررسی رابطه سرمایه اجتماعی خانواده و رفتارهای اجتماعی مطلوب در دانشجویان پرداخته است. روش تحقیق، پیمایش و جامعه آماری آن کلیه دانشجویان دانشگاه یزد در سال تحصیلی 94-93 می‌باشد. نمونه 372 نفری از دانشجویان دانشگاه یزد با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه سه‌بخشی سرمایه اجتماعی درون خانواده، سرمایه اجتماعی بیرون خانواده و رفتارهای اجتماعی مطلوب استفاده شد. اطلاعات به‌دست‌آمده با استفاده از آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون، تی و رگرسیون چندمتغیره مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نتایج مشخص کرد که میانگین رفتارهای اجتماعی مطلوب دانشجویان 4/78 بوده که از متوسط مقیاس بالاتر است. از طرفی ابعاد نزدیکی و نظارت سرمایه اجتماعی درون خانواده و ابعاد مشارکت اجتماعی، هنجار اجتماعی، اثربخشی، اعتماد به محیط و اعتماد نهادی سرمایه اجتماعی بیرون خانواده با رفتارهای اجتماعی مطلوب دانشجویان همبستگی معنی‌داری دارند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای هنجار اجتماعی، اعتماد به محیط، مشارکت اجتماعی، اعتماد نهادی و نظارت توانسته‌اند 17 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Family Social Capital and Prosocial Behaviors (Case Study: Yazd University Students) Seyed Reza Javadian Fatemeh Zeydabadi Nezhad

نویسندگان [English]

  • Seyed Reza Javadian 1
  • Fatemeh Zeydabadi Nezhad 2

1 Department of Sociology, Yazd University, Yazd, Iran

2 Department of sociology, Yazd University

چکیده [English]

The Relationship between Family Social Capital and Prosocial Behaviors
(Case Study: Yazd University Students)
Seyed Reza Javadian[1]  ,  Fatemeh Zeydabadi Nezhad[2]
Received: 29/9/2017               Accepted: 2/10/2018
 
Abstract
The purpose of this study was to see the relationship between family social capital and prosocial behaviors in students, because family members play an important role in the re-production and re-distribution of social capital and in strengthening the prosocial behaviors and the sense of altruism in children. The statistical population was all students at Yazd University in 2014-2015. The sample (372 students) was selected through random convenience sampling. Data was collected through Prosocial Tendencies Measure Revised and social capital questionnaire which was developed by the researcher. Data was analyzed by Pearson correlation coefficient, T test and regression. The results showed that students' prosocial behaviors was more than average (M=78.4). The Pearson correlation coefficients of social capital dimensions (intimacy, monitoring, social participation, social norm, effectiveness, environmental trust, institutional trust) and students' prosocial behaviors, are statistically significant. Results also indicate that social norm, environmental trust, social participation, institutional trust and monitoring can explain up to 17 percent of the dependent variable.
Keywords: Prosocial Behavior, Altruism, Social Capital, Family, Student 



[1]. Assistant Professor in Social Work, Social Sciences Department, YazdUniversity, Yazd,
   Iran. (Corresponding Author).    Javadian@yazd.ac.ir 


[2]. M.A. in Sociology, Yazd University, Yazd, Iran.   zeydabadifateme@yahoo.com

منابع
-    ازکیا، مصطفی؛ غفاری، غلامرضا. (1383). توسعه روستایی با تأکید بر جامعه روستایی ایران، تهران، نشرنی.
-    افشانی، سید علیرضا؛ عسکری ندوشن، عباس؛ حیدری، محمد؛ نوریان نجف آبادی، محمد. (1390). رابطه دینداری با سرمایه اجتماعی در شهر نجف آباد، فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دوازدهم، شماره 44.
-    افقری، فاطمه؛ قاسمی، سیمین. (1394). رابطه بین اعتماد اجتماعی و گرایش‌های مطلوب اجتماعی. مجله روان پرستاری، دوره ۳، شماره ۲.
-    برکوویتز، لئونارد. (1383). روان‌شناسی اجتماعی، ترجمه: محمدحسین فرجاد و عباس محمدی‌اصل، تهران: نشر اساطیر، چاپ دوم.
-    بیرهوف، هانس ورنر. (1387). رفتارهایاجتماعیمطلوباز دیدگاهروانشناسیاجتماعی، ترجمه: رضوان صدقی نژاد. تهران، نشر گل آذین، چاپ دوم.
-    پاتنام، رابرت. (1380). دموکراسی و سنت‌های مدنی. ترجمه: محمدتقی دلفروز، تهران: دفتر مطالعات سیاسی وزارت کشور
-    جهانیان، سعید؛ بابایی، رومینا. (۱۳۹۶). بررسی عوامل تأثیر گذار بر رفتارهای اجتماعی مطلوب در شبکه‌های اجتماعی، دومین کنفرانس بین المللی پژوهش‌های دانش بنیان در مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات، تهران: دانشگاه مجلسی. 
-    جوادیان، سیدرضا؛ راهب، غنچه؛ قاسمی، وحید؛ رهگذر، مهدی. (1392). سنجش رفتارهای مطلوب جوانان شهر اصفهان و عوامل شخصیتی مؤثر بر آن، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال چهارم، شماره چهاردهم.
-    جوادیان، سیدرضا. (1392). سنجش رفتارهای مطلوب جوانان شهر اصفهان و ارائه الگویی جهت بهبود این رفتارها ب‍ر اس‍اسم‍دلت‍وس‍ع‍ه م‍ددک‍اری گ‍روه،‌ پایان‌نامه دکترا رشته مددکاری اجتماعی، دانش‍گاه ع‍ل‍وم ب‍ه‍زی‍ستی و ت‍وان‍ب‍خشی.
-    خانی، لطفعلی؛ غفاری، مظفر؛ حقیقتیان، منصور. (1393). بررسی ارتباط سرمایه اجتماعی و نوع‌دوستی با نگرش پزشکان به اخلاق حرفه‌ای. مجله اخلاق و تاریخ پزشکی، ۷.
-    روشنفکر، پیام؛ ذکایی، محمد سعید. (1385). جوانان، سرمایه اجتماعی و رفتارهای داوطلبانه، رفاه اجتماعی، شماره 23.
-    سبحانی‌جو، حیات‌علی. (1384). خانواده، تحولات جهانی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی، مجله پیوند، شماره 315.
-    سجادی نژاد، مرضیه سادات؛ رنجبر کهن، زهره. (1387). رفتار مطلوب اجتماعی، فصلنامه توسعه علوم رفتاری، شماره 1.
-    سروش، مریم. (1391). احساس مسئولیت فردی و اجتماعی دیگر خواهی و اعتماد اجتماعی مطالعه نوجوانان شیراز، جامعه شناسی کاربردی، شماره 46.
-    سفیری، خدیجه؛ کمالی، افسانه؛ مصلح، نرجس خاتون (1393). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی خانواده و مشارکت دینی با هویت دینی نوجوانان، مجله جامعه شناسی ایران، 15.
-    شارع پور، محمود. (1384). سرمایه اجتماعی و نقش آن در حیات اجتماعی و اقتصادی، مجلهرشدآموزشعلوماجتماعی (ویژه نامه سرمایه اجتماعی)، دوره نهم، شماره 2.
-    شاکری‌نیا، ایرج. (1376). بررسی نقش چند عامل در فرآیند رشد اجتماعی کودکان (جامعه‌پذیری)، مجله تربیت، شماره 118.
-    شریفی، اسماعیل؛ کاکاوندی، اکرم. (1389). رابطه سرمایه اجتماعی خانواده با هویت جوانان، دوفصلنامه تخصصی پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، شماره چهارم.
-    شکوری، علی. (1384). رفتارهای حمایتی و دلائل بروز آن‌ها، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره 18.
-    عطار، سعید. (1391). بنیادهای نظری سرمایه اجتماعی (بررسی وضعیت سرمایه اجتماعی در ایران)، یزد، انتشارات دانشگاه یزد.
-    علیوردی نیا، اکبر؛ شارع پور، محمد؛ ورمزیار، مهدی. (1387). سرمایه اجتماعی خانواده و بزهکاری، پژوهش زنان، شماره 2.
-    قاسمی، وحید؛ کاظمی، مهری. (1388). تحلیلی جامعه شناختی بر نقش خانواده در میزان برخورداری از سرمایه اجتماعی، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، سال پنجم.
-    کلمن، جیمز. (1377). بنیادهای نظریه اجتماعی، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
-    مرادی، علی؛ ایمان، محمدتقی. (1395). بررسی رابطه بین مسؤولیت اجتماعی و رفتارهای مطلوب اجتماعی جوانان موردمطالعه شهر کرمانشاه، مطالعات علوم اجتماعی ایران، شماره 51.
-    منوچهری نژاد، محسن؛ همتی نژاد، مهرعلی؛ رحمتی، محمدمهدی. (1394). رابطه سرمایه اجتماعی خانواده و مشارکت ورزشی دانش آموزان نوجوان، مجله مدیریتورزشی، دوره 7، شماره 3.
-    نوئین، آرمیتا؛ کجباف، محمدباقر؛ فرودستان، مهرنوش. (1392). رفتارهای مطلوب اجتماعی و ایثارگری در شهروندان اصفهانی، جامعه شناسی کاربردی، شماره 50.
-    یوسلیانی، غلامعلی؛ سلیمانی، اسماعیل؛ حبیبی، مجتبی. (1391). رابطه رفتار مطلوب انضباطی با عملکرد خانواده، منبع کنترل و عزت نفس دانش آموزان، فصلنامه روان شناسی مدرسه، سال اول، شماره 2.
 
-    Asadollahi, A., Hoseinzadeh, A.H., Ahmad, N. (2011). Social capital and participatory actions among aged population of Ahwäz. Journal of American Science, 2011; 7(10):432-441.
-    Brady, Henry E., Kay, Lehman Schlozman, and Sidney Verba. (1999). “Prospecting for Participants: Rational Expectations and the Recruitment of Political Activists”. American Political Science Review, 93:153-69.
-    Brown, E., & Ferris, J. F. (2007). Social capital and philanthropy: An analysis of the impact of social capital on individual giving and volunteering.” Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 36, 85-99.
-    Carlo, Gustavo, Knight, P. George., McGinley, Meredith, Hayes, Rachel, Shen, Yuh-Ling., Guzman, R. Maria. (2008). Parental Disciplining Practices, Sympathy, and Prosocial Behaviors among Mexican American and European American Families. International Journal of Psychology, Special Issue: Abstracts of the XXIX International Congress Of Psychology 43:3-4, Page 185.
-    Carlo, G., Crockett, L. J., Randall, B. A., & Roesch, S. C. (2007). A latent growth curve analysis of prosocial behavior among rural adolescents. Journal of Research on Adolescence, 17(2), 301-324.
-    Carter M.R. and Castillo M. (2003). The Economic Impacts of Trust and Altruism: An Experimental Approach to Social Capital. Wisconsin-Madison Agricultural and Applied Economics Staff Papers, no 448.
-    Colman, J. (1988). The creation and destruction of social capital: Implications for the law. Notre Dame Journal of Law, Ethics and Public Policy, Vol 3:375–404.
-    Eagly, A.H., & Crowley, M. (1986). Gender and helping behavior: A meta analytic review of the social psychological literature. Psychological Bulletin, 100, 283-308.
-    Eisenberg, N., and Fabes, R. A. (1998). Prosocial development. In Damon W. (Series ed.) and Eisenberg, N. (Vol. ed.), Handbook of Child Psychology, Vol. 3: Social, Emotional, and Personality Development(5th edn.). Wiley, New York, pp. 701–778.
-    Fabes, R. A., Carlo, G., Kupanoff, K., and Laible, D. (1999). Early adolescence and prosocial/moral behavior I: The role of individual processes. J. Early Adolesc. 19: 5–16.
-    Fukuyama, F, (1999). The Great Disruption: Human Nature and the Reconstitution of Social Order. Free Press.New York
-    Galper, J. (2000). An Exploration of Social Capital, Giving and Volunteering and the United states County Level, Available at http://www.urban.org /cnp/galper/galper.pdf.
-    Gaspar, F.M., Paiva, P.D Santos. (2005). Parenting practices and children’s socio-emotional development: a study with Portuguese community preschool age children. Psychology and Educational Sciences, University of Coimbra, Coimbra, Portugal.
-    Israel, G. D, Beaulieu, Lionel J; Hartless,Glen. (2001). The Influence of Family and community Social Capital on Educational Achievement, Rural Sociology, 66(1);43-68
-    Kreuter, M.W., & Lezin, N. (2002). Social Capital Theory: Implications for community-based health promotion, Emerging Theories in Health Promotion Practice and Research, San Francisco: Jossey-Bass, PP 288-254.
-    McGinley, Meredith. (2008). Temperament, Parenting, and Prosocial Behaviors: Applying a New Interactive Theory of Prosocial Development. A Dissertation for the Degree of Doctor of Philosophy, University of Nebraska.
-    Mayers, D. G. (2005). Social Psychology. Boston: Mc Grow Company.
-    Nahapiet, J.Ghoshal, S. (1998). Social Capital, Intellectual Capital, and the Organizational Advantage. Academy of Management Review, 23
-    Newton, K, (1997). Social Capital and Democracy, American Behavioral Scientist, Vol 40, No.5, pp 575-586.
-    Okun, M. A., & Michel, J. (2006). Sense of community and being a volunteer among the young-old. Journal of Applied Gerontology, 25(2), 173-188.
-    Uslaner, E.M (1999). Trust but Verify; Social Capital and Moral Behavior. Social Science Information, 38(1), page(s): 29-55.
-    Weymans, V. & leiding, O. (2010). Psychological predictors for prosocial behavior. A large-scale survey in Flanders. University of Gent.
-    Winter, I, (2000), Towards a Theorized Understanding of Family Life and Social Capital, Working Paper, No.21 April
-    Wright, John; Cullen, Paul; Francis T; Miller, Jeremy (2001). Family Social Capital and Delinquent Involvement, Journal of Criminal Justice, 29(1): 1-9