نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
2 استاد گروه برنامه ریزی شهری ومنطقه ای دانشگاه علامه طباطبایی تهران
3 عضو هیات علمی برنامه ریزی شهری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه
چکیده
چکیده
سالمندی عموماً به دورانی اطلاق می‌شود که فرد براثر دخالت عامل زمان به ضعف جسمانی مبتلا گردد. محدودیت‌های جسمی این دوران زندگی اهمیت سهولت استفاده از محیط‌های فیزیکی را دوچندان می‌سازد. امروزه با افزایش تعداد سالمندان، طولانی شدن عمر و سپری شدن بخش قابل‌توجهی از زندگی افراد در این مرحله از زندگی، موضوع خلق فضای شهری دوستدار سالمند به یکی از ضروریات تحقق عدالت اجتماعی تبدیل شده است، به همین منظور طی سالیان اخیر اقداماتی از سوی مدیریت شهری در قالب طرح‌های مناسب‌سازی شهری انجام گرفته است، با این وجود طبق ارزیابی‌ها، فضاهای شهری، همچنان بسترفیزیکی مناسب و درخور حضور پذیری سالمندان، به‌عنوان بخشی از گروه‌های آسیب‌پذیر و نیازمند حمایت را فراهم نساخته‌اند. بازشناخت نیازها و مشکلات سالمندان به‌عنوان گروه‌های هدف طراحی می‌تواند اقدامات را با نتایج مؤثرتری همراه سازد. محدوده مطالعه این تحقیق خیابان‌های بخش مرکزی شهر قماست که در آن ۱۵۰ عابر پیاده سالمند (۵۰ نفر خیابان ارم، ۵۰ نفر خیابان هدف، ۵۰ نفر خیابان ۱۹ دی) به‌صورت انتخاب تصادفی مورد پرسشگری قرار گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه توأم با مصاحبه است. یافته‌ها نشان داد خروج سالمندان از منزل و رفت آمد پیاده در خیابان به‌منظور پاسخگویی به نیاز معیشتی با (۳۲ درصد)، نیاز عاطفی (۳۳/ ۳۱ درصد)، نیاز به امنیت (۱۸ درصد)، شرکت در زندگی اجتماعی (۱۰ درصد) و نیاز به تفریح (۶۶/۸ درصد) است که در حین تردد عواملی تحدیدکننده و تهدید زا نظیر پلّه‌ها و سطوح ناصاف، فهم تابلوها و علائم خیابانی، نبودن فضایی مکث برای نشستن در طول مسیر، ترس از زمین خوردن، برخورد با وسایط نقلیه با سرعت زیاد و احساس ناامنی مانع از حضور آسان، ایمن و عادلانه آنان در فضای شهری است. طراحی مبلمانی به‌منظور ممانعت از عبور دوچرخه و وسایل موتوری از پیاده‌روها، استفاده از نرده در کنار سطوح شیب‌دار و تأمین ایمنی هنگام عبور عرضی از محور خیابان از خواسته‌های اصلی سالمندان در خیابان‌های بخش مرکزی شهر قم است. در پایان پیشنهادهای این پژوهش به ارائه راهکارهای برنامه‌ریزی حمل‌ونقل بر مبنای اصول «3E» (مهندسی + آموزش، + اجرای مقررات) نیل به کاربست در طرح‌های مناسب‌سازی شهری نائل آمده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Needs and Problems of the Elderly in Urban Areas: A Case Study of Central Qom Shahabedin Isalou[1] , Mahmoud Jomehpoor[2] , Ali Khaksari Rafsanjani[3] Resived: 01/07/2016 Accepted: 17/05/2017
نویسندگان [English]
- shahab isalou 1
- m j 2
- a kh 3
1 ندارد
چکیده [English]
The Needs and Problems of the Elderly in Urban Areas:
A Case Study of Central Qom
Shahabedin Isalou[1] , Mahmoud Jomehpoor[2] , Ali Khaksari Rafsanjani[3]
Resived: 01/07/2016 Accepted: 17/05/2017
Abstract
According to evaluations, urban areas have not still provided suitable physical platforms for the attendance of the elderly as members of vulnerable groups who require support. Recognition of the needs and problems of the elderly as the target groups may lead to more effective results. The area under study was the streets of the central section of Qom where 150 elderly pedestrians (50 individuals in Eram Street, 50 individuals in Hadaf Street, 50 individuals in 19 Dey Street) were interviewed randomly. Data collection tools included questionnaires and also interviews. The findings indicated that leaving home and walking in the streets by the elderly is done with the purpose of meeting their subsistence needs (32%), emotional needs (31.33%), security needs (18%), participation in social life (10%) and recreational needs (8.66%) during which such restricting and threatening factors as stairs and rough surfaces, little understanding of street signs, lack of space for sitting along a path, fear of stumbling, collision with high- speed cars and automobiles and feel of insecurity may prevent them from their easy, safe and fair attendance in urban areas. The main demand of the elderly commuting in streets of the central part of Qom is that streets are designed in a way that cyclists and motor-vehicle drivers are prevented from entering sidewalks, installing railing alongside the ramps, providing safety when crossing the street. In the end, a number of solutions are suggested in the field of transportation planning based on the 3E-principle (engineering, education, enforcement) to be practiced in the urban planning.
Keywords: Problems and Needs of the Elderly, Urban Areas, Street, Qom
[1]. Master Degree Student of Urban Planning, Allam-e-TabatabaeiUniversity.
(Corresponding Author). shahabisaloo@yahoo.com
[2]. Professor of Urban and Regional Planning, Allam-e-TabatabaeiUniversity.
mahjom43@gmail.com
[3]. Professor of Urban and Regional Planning, Allam-e-TabatabaeiUniversity.
akhaksari@yahoo.com
)