نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ندا خداکرمیان گیلان ¹
• محسن نیازی ²
• محمد رضا تمنایی فر ³

¹ دانشجوی دکتری جلمعه شناسی دانشگاه کاشان

² استاد جامعه شناسی دانشگاه کاشان

³ دانشیار روانشناسی دانشگاه کاشان

چکیده

ازدواج به‌عنوان یکی از حقوق بنیادین انسانی و شاخصی از ادغام اجتماعی، برای افراد دارای معلولیت اهمیتی دوچندان دارد. با این حال، آن‌ها در مسیر دستیابی به ازدواج با موانع متعددی چون نگرش‌های منفی، تبعیض‌های فرهنگی، نابرابری‌های قانونی و کمبود حمایت‌های اجتماعی مواجه‌اند. این پژوهش با رویکردی کیفی و مبتنی بر مدل اجتماعی معلولیت، تجربه‌های زیسته افراد دارای معلولیت را در زمینه ازدواج بررسی می‌کند. یافته‌ها نشان می‌دهد که ازدواج برای بسیاری از این افراد نه‌تنها منبعی برای حمایت عاطفی و کاهش انزوا، بلکه ابزاری برای افزایش اعتمادبه‌نفس، ارتقاء کیفیت زندگی و مشارکت اجتماعی است. با این حال، تصور عمومی از افراد دارای معلولیت به‌عنوان «فاقد نیازهای عاطفی یا جنسی» همچنان مانعی جدی برای پذیرش اجتماعی آن‌ها به شمار می‌رود. روایت‌های مشارکت‌کنندگان به تفاوت در توقعات پیش از ازدواج و چالش‌های پس از آن اشاره دارد و بر اهمیت آموزش، درک متقابل و حمایت خانواده‌ها تأکید می‌کند. همچنین، ترجیحات متفاوت در انتخاب همسر و نقش اساسی عوامل روانی، اقتصادی و خانوادگی در تصمیم‌گیری برای ازدواج مورد توجه قرار گرفته است. این مطالعه با هدف ارتقاء درک اجتماعی از نیازها، توانمندی‌ها و آرزوهای ازدواج در افراد دارای معلولیت، به بازاندیشی در سیاست‌گذاری‌های اجتماعی و فرهنگی فرا می‌خواند و بر ضرورت احترام به عاملیت و کرامت انسانی در تمامی ابعاد زندگی تأکید می‌ورزد.

کلیدواژه‌ها

• ازدواج افراد معلول
• چالش‌ها و فرصت‌ها
• حقوق و برابری اجتماعی
• تجربه‌ زیسته

موضوعات

• این نشریه مقالات معتبر در حوزه های ذیل را به چاپ می رساند: مددکاری اجتماعی رفاه اجتماعی سلامت اجتماعی امنیت اجتماعی مسائل اجتماعی هنجارها

عنوان مقاله [English]

A Human Right: An Analysis of the Challenges of Marriage for People with Disabilities in a Socio-Cultural Context

نویسندگان [English]

• neda Khodakaramian Gilan ¹
• Mohsen Niazi ²
• Mohammadreza Tamanaeifar ³

¹ university of kashan

² university of kashan

³ university of kashan

چکیده [English]

Marriage, as a fundamental human right and an indicator of social integration, holds twofold importance for people with disabilities. However, on the path to marriage, they face numerous obstacles such as negative attitudes, cultural discrimination, legal inequalities, and a lack of social support. This qualitative research, based on the social model of disability, examines the lived experiences of people with disabilities concerning marriage. The findings indicate that for many of these individuals, marriage is not only a source of emotional support and reduced isolation but also a tool for increasing self-confidence, improving quality of life, and social participation. Nevertheless, the public perception of people with disabilities as "lacking emotional or sexual needs" remains a serious barrier to their social acceptance. The participants' narratives point to differences in pre-marriage expectations and post-marriage challenges, emphasizing the importance of education, mutual understanding, and family support. Furthermore, different preferences in spouse selection and the essential role of psychological, economic, and family factors in the decision to marry have been highlighted. This study, aiming to enhance social understanding of the needs, capabilities, and aspirations of people with disabilities regarding marriage, calls for a rethinking of social and cultural policies and emphasizes the necessity of respecting agency and human dignity in all aspects of life.

کلیدواژه‌ها [English]

• Marriage of people with disabilities
• challenges and opportunities
• rights and social equality
• lived experience