نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مجید هوشمند ¹
• ستار پروین ²
• شهرام ابراهیمی ³

¹ دانشجوی دکتری مدکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی

² دانشیار گروه مددکاری اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی

³ دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز

چکیده

فقدان پدر و شکل گیری خانواده های تک والدی با مسئولیت زنان سرپرست خانوار به مثابه یک مسئله اجتماعی پیامد های عاطفی، اجتماعی و اقتصادی برای کودکان داشته که این مقاله با هدف فهم فرایند رشدی این کودکان تلاش دارد راهبردی برای بهبود وضعیت آنها ارائه دهد. پژوهش حاضر کیفی و از نوع نظریه مبنایی بوده که طی مصاحبه های نیمه ساختار یافته با 25 نفر از زنان سرپرست خانوار دارای فرزندان زیر 12 سال سن، با روش نمونه گیری هدفمند و نظری انجام شده است. پس از تحلیل داده‌ها، در حوزه علی مقوله های: فقر مرکب، چتر حمایتی شکسته، فردا هراسی، سلامت ناپایدار و احساس درماندگی، درشرایط زمینه ای: نابرابری اجتماعی، ناکارآمدی نظام رفاه اجتماعی، انگ اجتماعی، تبعیض جنسیتی، محیط آسیب زا، دگر اندیشی نسلی و در ارتباط با عوامل مداخله ای: غنی نبودن اوقات فراغت ، محرومیت ، آرزوهای سرکوب شده، اعتیاد مجازی، تاثیر همسالان و احساس ناامنی استخراج شد. تجربه مشترک زنان سرپرست خانوار در ارتباط با کودکان در مقوله محوری"دغدغه رشد و همنوایی کودک" قابل توصیف بوده و بکارگیری استراتژی های انطباقی نیز پیامد های مثبت و منفی دارد. بر این اساس از منظر پیشگیری‌‌‌رشدمدار فشارهای اقتصادی و اجتماعی وارده بر زنان سرپرست خانوار از عوامل خطر در مسیر رشد کودکان بوده و می تواند موجب هنجار گریزی آنان شود. در نتیجه برای مصونیت اجتماعی این کودکان، از یک سو توجه به مداخلات مبتنی بر پیشگیری رشد مدار و از سوی دیگر تلاش در جهت کاهش فشارهای اقتصادی و اجتماعی وارده بر زنان ضروری است.‌

کلیدواژه‌ها

• فرایند رشدی کودکان
• زنان سرپرست خانوار
• پیشگیری رشدمدار
• مددکاری اجتماعی

عنوان مقاله [English]

Understanding the development process of children of female-headed households and developmental prevention

نویسندگان [English]

• Majid Hooshmand ¹
• Sattar Parvin ²
• Shahram Ebrahimi ³

¹ STUDENT

² Associate Professor, Department of Social Work, Faculty of Social Sciences, Allameh Tabatabaei University

³ Associate Professor, Faculty of Law and Political Science, Shiraz University

چکیده [English]

The absence of a father and the formation of single-parent families with women heads of household as a social issue have many consequences for children, and this article aims to understand the developmental process of these children and provide a strategy to improve their situation. The present study is qualitative and grounded theory type, conducted through Semi-structured interviews with 25 women heads of household using a purposive and theoretical sampling method. After analyzing, in the causal domain, the following categories were extracted: Compound poverty, broken support umbrella, fear of the future, unstable health, and feelings of helplessness, in the background conditions: social inequality, inefficiency of the social welfare system, social stigma, gender discrimination, traumatic environment, generational thinking, and in relation to intervening factors: lack of leisure time, deprivation, suppressed desires, virtual addiction, peer influence, and feelings of insecurity. The common experience of women heads of household in relation to children can be described in the central category of "concern for the child's growth and conformity" and the use of adaptive strategies also has positive and negative consequences. Accordingly, from the perspective of developmental prevention, the economic and social pressures on women heads of household are risk factors in the development of children and can cause them to deviate from the norm. As a result, for the social protection of these children, it is necessary to pay attention to developmental prevention interventions on the one hand and try to reduce the economic and social pressures on women on the other.

کلیدواژه‌ها [English]

• Children's development process
• female-headed households
• developmental prevention
• social work