نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• ابراهیم احمدی

گروه روان شناسی، واحد بویین زهرا، دانشگاه آزاد اسلامی، بویین زهرا، ایران

چکیده

پژوهش-های پیشین دربارۀ رابطۀ دین-باوری و اخلاق به یافته-های ضدونقیض رسیده-اند و این نشان می-دهد که اثر دین-باوری بر اخلاق نمی-تواند مستقیم باشد. پس برای آسیب-شناسی دین-باوری باید دید کدام ویژگی-های دین-باوری در چه شرایطی می-توانند به کدام شکل-های بی-اخلاقی کمک کنند. پژوهش کنونی فرض کرد که انتساب به خدا توجیه بی-اخلاقی-های منفعل (ترک فعل-ها) را آسان-تر می-کند و سبب می-شود که بی-اخلاقی-های منفعل، پذیرفتنی-تر به نظر بیایند. با هدف آزمون این فرضیه و در یک طرح همبستگی، 499 آزمودنی (230 مرد) با میانگین سنی 37 سال از میان 30 هزار مشترک همراه اول و ایرانسل ساکن تهران و کرج گزینش و به گونۀ تصادفی به دو گروه بی-اخلاقی منفعل (که شش داستانک دربارۀ بی-اخلاقی-های منفعل خواندند) و بی-اخلاقی فعال (که شش داستانک دربارۀ بی-اخلاقی-های فعال خواندند) گمارش شدند. دین-باوری با مقیاس باورهای فراطبیعی (جانگ، بلومکه، و هالبرستات، 2013)، و انتساب به خدا و پذیرش بی-اخلاقی با پرسش-نامۀ پژوهشگرساخته اندازه-گیری شد. تحلیل-های رگرسیون نشان داد آزمودنی-هایی که دین-باوری آنها بیشتر بود، بیشتر از آزمودنی-هایی که دین-باوری آنها کمتر بود، بی-اخلاقی-های منفعل را به خدا نسبت دادند، انتساب به خدا توانست پذیرش بی-اخلاقی را پیش-بینی کند، و دین-باوری پس از کنار گذاشتن واریانس انتساب به خدا با پذیرش بی-اخلاقی رابطۀ منفی داشت. همچنین الگوی میانجی-گری تعدیل-شده نشان داد که انتساب به خدا می-تواند توضیح دهد که چرا دین-باوران، بی-اخلاقی منفعل را آسان-تر می-پذیرند. این یافته-ها نشان می-دهند که باورهای دینی اگر با آموزه-های دینی کامل نشوند می-توانند به بی-اخلاقی کمک کنند.

کلیدواژه‌ها

• دین باوری
• انتساب به خدا
• پذیرش بی اخلاقی
• آسیب شناسی دین
• آموزه های دینی

موضوعات

• این نشریه مقالات معتبر در حوزه های ذیل را به چاپ می رساند: مددکاری اجتماعی رفاه اجتماعی سلامت اجتماعی امنیت اجتماعی مسائل اجتماعی هنجارها

عنوان مقاله [English]

Religious Belief, Attribution to God, and Acceptance of Passive Immorality: A Pathological Examination of Beliefs without Instruction

نویسنده [English]

• Ebrahim Ahmadi

Department of Psychology, Buinzahra Branch, Islamic Azad University, Buinzahra, Iran

چکیده [English]

Previous researches about the relationship between religious belief and morality have reached conflicting findings and this shows that the effect of religious belief on morality cannot be direct. Therefore, for the pathology of religious belief, it is necessary to see which characteristics of religious belief can contribute to which forms of immorality under which conditions. The present study hypothesized that attribution to God makes it easier to justify passive immorality (omission of actions) and makes passive immorality seem more acceptable. With the purpose of testing this hypothesis and in a correlational design, 499 participants (230 men) with an average age of 37 years were selected among 30,000 subscribers of Hamrahe Avval and Irancell living in Tehran and Karaj and were randomly assigned into two groups of passive immorality (who read six stories about passive immorality) and active immorality (who read six stories about active immorality). Religious belief was measured with the Supernatural Beliefs Scale (Jong, Bluemke, & Halberstadt, 2013), and attribution to God and acceptance of immorality were measured with a researcher-made questionnaire. Regression analyses showed that the subjects who had more religious belief attributed passive immorality to God more than the subjects who had less religious belief, attribution to God predicted the acceptance of immorality, and religious belief had a negative relationship with the acceptance of immorality after excluding the variance of attribution to God. Also, the Moderated Mediation Model showed that attribution to God can explain why religious believers accept passive immorality more easily. These findings show tha

کلیدواژه‌ها [English]

• religious belief
• attribution to God
• acceptance of immorality
• pathology of religion
• religious teachings