نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد صادق حدادان ¹
• راضیه شیخ الاسلامی ²

¹ دانشجوی روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز

² دانشیار روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز

چکیده

مقدمه: پدیده سالمندی و چالش‌های اجتماعی و فردی آن ازجمله مباحثی است که امروزه با توجه به رشد جمعیت سالمندان بیشتر مورد توجه پژوهشگران قرارگرفته است. یکی از این جنبه‌ها بهزیستی روان‌شناختی این افراد به‌عنوان یک شاخص کیفیت زندگی است که به عوامل مختلفی گره‌خورده است، ازجمله عواملی که در دوران سالمندی به‌ویژه پررنگ و قابل‌تأمل هستند، معنویت و نگرش نسبت به مرگ است، اینکه فرد سالمند با نگرش ترس و اجتناب یا پذیرش و سازش با پدیده مرگ مواجه شود و همچنین معنویت فرد چه تأثیراتی بر بهزیستی روان‌شناختی او دارد، موضوع پژوهش حاضر است.
روش:پژوهش حاضر از نوع همبستگی است و از طریق رگرسیون چندگانه موردبررسی قرارگرفته است. در این پژوهش 182 سالمند به روش نمونه‌گیری در دسترس مشارکت داشتند. از سه مقیاس معتبر پرسشنامه نیم‌رخ نگرش نسبت به مرگ (DAPR) ، بهزیستی روان‌شناختی ریف، معنویت پارسیان استفاده شد، روایی و پایایی پرسشنامه‌های مذکور در پژوهش حاضر بررسی و تائید گردید.
یافته:با توجه به تحلیل‌های صورت گرفته نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای معنویت و نگرش نسبت به مرگ-اجتنابی پیش‌بینی کننده‌های قوی بهزیستی روان‌شناختی هستند.
بحث:رابطه منفی و معنادار نگرش نسبت به مرگ-اجتنابی با بهزیستی روان‌شناختی بیانگر این مهم است که علی‌رغم اینکه در جامعه سالمندان و بخصوص مراکز حمایتی و پوششی آن‌ها، پدیده انکار مرگ و فرار از مباحث مرتبط با مرگ به‌عنوان یک‌رویه پذیرفته‌شده در حال نهادینه شدن است؛ اما باعث کاهش بهزیستی روان‌شناختی در سالمندان می‌گردد. از سوی دیگر معنویت عامل مثبتی در احساس بهزیستی سالمندان است که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• بهزیستی روان‌شناختی
• سالمندان
• معنویت
• نگرش نسبت به مرگ

عنوان مقاله [English]

studying the role of spirituality and attitude toward death in the cognitive well - being of elderly

نویسندگان [English]

• mohammad sadegh hadaddan ¹
• razieh sheikhol eslami ²

¹ shiraz university

² shiraz university

چکیده [English]

The phenomenon of aging and its social and personal challenges are among the topics that have been paid more attention by researchers today due to the growing population of the elderly. One of these aspects is the psychological well-being of these people as an indicator of quality of life that is tied to various factors, including factors that are especially prominent in old age, spirituality and attitude towards death, whether the elderly person with a fear and avoidance attitude or Acceptance and compromise to face the phenomenon of death and also what effects a person's spirituality has on his psychological well-being, is the subject of the present study. 182 elderly people participated in this study by available sampling method. Three valid scales of Attitude Towards Death Profile, Reef Psychological Well-Being, Parsian Spirituality Questionnaire were used. The validity and reliability of the questionnaires in the present study were reviewed and confirmed. According to the analyzes, the results of multiple regression showed that the variables of spirituality and attitude toward death-avoidance are strong predictors of psychological well-being. The negative and significant relationship between attitudes toward death-avoidance and psychological well-being indicates that despite the fact that in the elderly, especially in support and coverage centers, the phenomenon of denial of death and escape from death-related issues is being institutionalized as accepted; But it reduces the psychological well-being of these people. On the other hand, spirituality is a positive factor in the sense of well-being of the elderly that should be considered.

کلیدواژه‌ها [English]

• Psychological well-being
• the elderly
• spirituality
• attitude towards death