نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مددکاری اجتماعی، مشاور و مدرس (نویسنده مسئول).

2 استاد تمام گروه مددکاری اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی

3 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

چکیده
هدف این پژوهش بررسی حضور زنان در پروژه‌های محله‌محور شهرداری تهران و تأثیر آن بر میزان ارتقای احساس توانمندی اجتماعی -روانی آنان است. چارچوب نظری پژوهش بر مبنای نظریات فمینیسم رادیکال، کنش متقابل نمادین و نظریه بوردیو[1] و هابرماس[2] است. به‌منظور بررسی پرسش‌های پژوهش تعداد 163 نفر از زنانی که در این پروژه‌ها شرکت کرده بودند با 164 زن که در این پروژه‌ها شرکت نکرده بودند به روش شبه آزمایشی مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بیش از 70 درصد زنان گروه مورد مطالعه به میزان زیادی در پروژه‌ها شرکت کرده بودند و بالای 60 درصد میزان موفقیت اجرای پروژه‌ها را زیاد ارزیابی کرده‌اند. در بخش آزمون فرضیات، شواهد پژوهش بیانگر تفاوت امتیاز پاسخگویان در گروه مداخله و کنترل است به‌گونه‌ای که فرضیات پژوهش در سطح ۹۹ درصد اطمینان تأیید شدند. نتایج پژوهش بیانگر آن است اجرای این پروژه‌ها بر روی ارتقای میزان توانمندی اجتماعی- روانی زنان مؤثر بوده است که ضرورت تداوم اجرای این پروژه‌ها در سطح گسترده‌تر در شهر تهران و سایر شهرها را نشان می‌دهد.
 
 



[


 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Utilization of Women from the Neighborhood- Oriented Projects of Tehran Municipality and its Impact on the Level of Improvement of Their Psycho-Social Empowerment

نویسندگان [English]

  • fateh fatemi 1
  • m z 2
  • a g 3

1 Social Worker

2

3

چکیده [English]

Abstract
The aim of this study is to investigate the presence of women in the neighborhood-oriented projects of Tehran municipality and its impact on the level of promotion of their psycho-social empowerment. The theoretical framework of the research is based on the Theories of radical feminism, symbolic interaction and the theory of Bourdieu and Habermas. In order to examine the research questions, 163 women who participated in these projects with 164 women who did not participate in these projects were studied and compared regarding their psycho-social empowerment. Findings showed that more than 70 percent of women in the study group participated in the projects in large rate and more than 60% highly rated the success of project implementation. Findings showed that there is a significant difference between psycho-social empowerment between intervention and comparison groups at 99% confidence interval level. Therefore, the results indicated that the implementation of these projects has been effective in promoting women’s psycho-social empowerment, which shows the necessity of continuation of these projects at a wider level in Tehran and other cities.
Keywords: Psycho-Social Empowerment, Neighborhood-Oriented Projects, Tehran, Women

منابع
-    بهاری، عفت. (1392)، بررسی تأثیر الگوی توانمندسازی اجتماعی-روانی بر سلامت روان زنان دارای همسر بیمار روانی مزمن، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مددکاری اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
-    تانگ، رزمری. (1387)، نقد و نظر؛ درآمدی جامعه بر نظریه‌های فمینیستی، ترجمه منیژه نجم عراقی، تهران: نشر نی.
-    پژوهشکده آمار (1392) بررسی ویژگی‌های اجتماعی، اقتصادی و سلامت خانوارهای زن سرپرست با تأکید بر سیاست‌ها و برنامه‌های پشتیبانی.
-    جاراللهی، عذرا. (1371)، «تاریخچۀ اشتغال زن در ایران»، فصلنامه علوم اجتماعی، 7 و 8: 201-220.
-    چرمچیان لنگرودی، مهدی. (1395)، «نقش سرمایه اجتماعی بر توانمندسازی زنان مرکبات کار شهرستان ساری»، زن و جامعه، دوره 7، شماره 1: 27-1.
-    چرمچیان لنگرودی، مهدی؛ امیرحسین، علی بیگی (1392). بررسی عوامل مؤثر بر توانمندسازی روان‌شناختی زنان. زن و جامعه، دوره 4، شماره 1: 165-192.
-    چلبی، مسعود. (1393تحلیلنظریوتطبیقیدرجامعه‌شناسی، تهران: نشر نی.
-    چمنی بالا بیگلو، سولماز. (1389)، سطوح توانمندی زنان متأهل و عوامل مؤثر بر آن، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مطالعات زنان، دانشگاه علامه طباطبائی.
-    خانی، فضیله و احمدی، منیژه. (1388)، «تبیین عوامل مؤثر بر مشارکت زنان در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی ـ اجتماعی در مناطق روستایی»، پژوهش زنان، دوره 7، شماره 4: 95-113.
-     روثستاین، بو. (1393)، دام‌های اجتماعی و مسئلۀ اعتماد، ترجمه: لادن رهبری و دیگران تهران نشر آگه.
-    ریتزر، جورج. (1378)، نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
-    سازمان بهزیستی کشور (1389)، گزارش آماری فعالیت‌های سازمان بهزیستی کشور سال 1389.
-    ساعی ارسی پور، ایرج و ولی پور، شهربانو. (1388)، «شناسایی عوامل مؤثر بر توانمندسازی جهت مشارکت در توسعه (مطالعه موردی استان لرستان)»، علوم رفتاری، دوره 1، شماره 2: 67-101.
-    سروی همپا، مهدی و خانی، مهدی. (1391)، «عوامل شهری مخاطره‌آمیز پیش روی بانوان تهران» اداره کل مطالعات اجتماعی شهرداری تهران.
-    شادی طلب، ژاله و گیرایی نژاد، علیرضا. (1383)، «فقر زنان سرپرست خانوار»، فصلنامه پژوهش زنان، دوره 2، شماره 1، 49 ـ 70.
-    صدقیانی، جمشید و دهقان، نبی‌الله. (1384)، «بررسی ارتباط ابعاد توانمندسازی روان‌شناختی با خلاقیت کارکنان با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره (موردمطالعه: شرکت‌های خدمات فنی و مهندسی تهران)»، مطالعات کمی در مدیریت، دوره 1، شماره 1: 29-46.
-    عبدالهی، محمد. (1387)، زنان در عرصه عمومی؛ عوامل، موانع و راهبردهای مشارکت مدنی زنان ایرانی. تهران: انتشارات جامعه شناسان.
-    فرهنگ و پژوهش. (1382 آ)، فصل الخطاب سیاست‌ها: مسائل جنسیتی در برنامه چهارم توسعه با دو فصل اشتغال و تأمین اجتماعی، فرهنگ و پژوهش ،شماره 127: 30 و 31.
-    قلی پور، آرین؛ رحیمان؛ اشرف و میر زمانی، اعظم. (1387)، نقش تحصیلات و اشتغال سازمانی در توانمندسازی زنان، زن در توسعه و سیاست، دوره 6، شماره 3: 32-113.
-    قلی پور، رحمت اله؛ صمدی؛ حمزه و صمدی، حسین (1394)، «ارتقاء توانمندسازی روان‌شناختی در پرتو تسهیم دانش»، مدیریت فرهنگ‌سازمانی، دوره 13،شماره 3: 879-905.
-    غیاثوند، احمد و عماری، حسن. (1391)، «ارزیابی تأثیر اجتماعی مجموعه‌های فرهنگی بانوان (شهربانو) بر توانمندی زنان در شهر تهران»، برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 12: 147-167.
-    کتابی، محمود؛ یزدان خواستی، بهجت و فرخی راستابی، زهرا. (1382)، «توانمندسازی زنان برای مشارکت در توسعه»، زن در توسعه و سیاست، دوره 1، شماره 7: 5-30.
-    کلدی، علی‌رضا و سلحشوری، پروانه. (1391)، «بررسی تأثیر حمایت اجتماعی بر توانمندسازی زنان»، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، دوره 4، شماره4: 7-22.
-    کیمیایی، سید علی. (1390)، شیوه‌های توانمندسازی زنان سرپرست خانوار. فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره 11، شماره 4: 63-92.
-    گیدنز، آنتونی. (1384)، جامعه‌شناسی، ترجمه، منوچهر صبوری، تهران: نشر نی، چاپ 14.
-    محمدی، زهره و لشگر آراء، فرهاد. (1392، «نقش آموزش کارآفرینی در توانمندسازی زنان کارآفرین روستایی ایلام»، پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، دوره 6، شماره2: 61-72.
-     مرکز آمار ایران (1383)، سالنامه آماری کشور 1382، تهران: مرکز آمار ایران.
-    منتظر قائم، مهدی و شعبان کاسه‌گر، مونا. (1394)، «فضای سایبر و توانمندسازی زنان در ایران»، مطالعات رسانه‌های نوین، دوره 1، شماره 3: 43-76.
-    میرزایی، حسین. (1383)، «عوامل مؤثر بر مشارکت اقتصادی زنان ایران با استفاده از مدل رگرسیونی داده‌های تحلیل عاملی»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهش زنان، دوره 2، شماره 1: 113 ـ 132.
-    میلانی فر، بهروز. (1397)، بهداشت روانی، تهران: نشر قومس.
 
http://banovan.tehran.ir
-    Addelyan R., H, Moula,. A, Puddephatt J,. A and Timpka,. T. (2012). "Empowering Single Mothers in Iran: Applying a problem-solving model in learning groups to develop participants' capacities to improve their lives." The British Journal of Social Work, 43 (5): 833-852.
-    Dollar, D, and R. Gatti. (1999). "Gender Inequality, Income and Growth: Are Good for Women?", Mimeographed Washigtn Dc: The World Bank.
-    Dominell.L. (2004). Social Work Theory and Practice For a Changing Profession, First Published by Polity Press.
-    Jayaweer,. Swama. (1997). "Women, education and empowerment in Asia." Gender & education. 9(4): 411-424
-    Knowles s., P. K. Lorgelly and P. D. Owen (2002). “Are Educational Gender a Brake on Economic Development? Some Cross-country Emprical Evidence”. Oxford Economic Papers 54: 118-149.
-    Payne,M. (2005). Modern Social Work Theory. Chocago: Lyceum (Ref HV40.P38).
-    Granovetter, Mark. (1973). "the Strength of Weak Ties." American Journal of Sociology, 78: 360–80.