نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مددکاری اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی (نویسنده مسئول).

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مددکاری اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

چکیده
بی‌خانمانی ازجمله مسائل اجتماعی قابل‌توجهی است که در عصر حاضر اکثر کشورهای جهان اعم از توسعه‌یافته و توسعه‌نیافته درگیر آن هستند و در سطح جامعه ایران و بالاخص در سال‌های اخیر به شکل جدی‌تری گسترش‌یافته است. شناخت مسائل و مشکلات این گروه، می‌تواند برنامه‌ریزان اجتماعی را در طراحی سیاست‌های اجتماعی کارآمد یاری رساند. ازاین‌رو، مطالعه حاضر به بررسی تجربه زیسته زنان بی‌خانمان با محوریت مسائل و مشکلات اجتماعی که در حین بی‌خانمانی با آن درگیر بوده‌اند، نیز پرداخته است. داده‌های این تحقیق از طریق روش تحقیق کیفی و با استفاده از تکنیک‌های مصاحبه و مشاهده گردآوری‌شده است. روش‌شناسی تحقیق، پدیدار شناختی است. حجم نمونه 18 نفر می‌باشد. افرادی که همگی در یک ملاک خاص مشترک‌اند و آن تجربه بی‌خانمانی است. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به روش ولکات انجام شد و 7 تم اصلی استخراج شد که در واقع نشانگر تصویری سازمان‌یافته از تجربیات زنان می‌باشد. این تم‌ها عبارت‌اند از: اعتیاد و تداوم بی‌خانمانی، استراتژی تلاش برای بقاء، قربانی جرائم و آزار چندگانه، شکل‌گیری احساسات منفی، طرد اجتماعی، ناکارآمدی شبکه‌های اجتماعی و هم‌رویدادی محرومیت‌ها. در نهایت می‌توان گفت، زنان بی‌خانمان دارای شرایط و وضعیت بسیار دشواری هستند که آن‌ها را در مقابل آسیب‌ها و تهدیدهای ناشی از بی‌خانمانی، آسیب‌پذیر می‌کند. در واقع آن‌ها به حدی درگیر تجربیات منفی ناشی از بی‌خانمانی شده‌اند که اولاً تداوم بی‌خانمانی آن‌ها را در پی داشته است و ثانیاً امکان رهاشدگی از شرایط منفی را برای آن‌ها دشوار نموده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Understanding the Lived Experience of Homeless Women

نویسندگان [English]

  • hhh kkk 1
  • k f 2

1 ;;;

چکیده [English]

 
Abstract
Homelessness is one of the most significant social issues encountered in the modern world in most developed and developing countries and has been expanded more particularly in Iran. Understanding the issues and problems of homeless women can help social planners design more effective social policies. Hence, this study examines the life experiences of homeless women with an emphasis on social issues and problems which they have faced during their homeless years. The data for this study were collected using a qualitative method, through interviews and observation techniques. The methodology of this research is phenomenology and the sample size are 18 individuals. The common feature of these individuals is the life experience of homelessness. The thematic analysis method was applied to analyze the data and according to this study, seven main themes were extracted, which in fact represent an organized image of their life experiences. These themes include addiction and continuity of homelessness, applying a strategy of struggling for survival, multiple offenses and harassment, formation of negative emotions, social exclusion, deficiencies in social networks, and concurrency of deprivation. In conclusion, homeless women are in critical, horrific conditions that make them more vulnerable towards homelessness and its threats. In fact, the negative life experiences gained through homelessness not only lead to the continuity of homelessness, but also make it difficult to get rid of the condition.
Keywords: Phenomenological, Lived Experience, Homeless Women

منابع

-     امیدی، رضا و غفاری، غلامرضا. (1390)، کیفیت زندگی، شاخص توسعه اجتماعی، ناشر: شیرازه کتاب.

-    زیبرا، مارتین. (1385)، نظریه‌های جامعه‌شناسی طردشدگان اجتماعی، ترجمه: سید حسن حسینی، انتشارات: آن.
-    سالار زاده امیری، نادر و محمدی، بختیار. (1388)، بررسی عوامل اجتماعی – اقتصادی مؤثر بر بی‌خانمانی بی‌خانمان‌های شهر تهران، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 1.
-    سفری، خدیجه و خادم، رسول. (1392)، «بررسی وضعیت امید به زندگی زنان بی‌خانمان شهر تهران»، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال ششم، شماره اول.
-     شیخاوندی، داور. (1386)، جامعه‌شناسی انحرافات و مسائل جمعیتی ایران، تهران: انتشارات قطره.
-    صادقی فسایی، سهیلا. (1394)، «مطالعۀجامعه‌شناختیقتل:شناساییریسکفاکتورها»، فصلنامه بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره 5، شماره 2.
-    صادقی فسایی، سهیلا و نیکدل، نرمین. (1394)، مطالعهکیفیازنحوهدرکوتصورکنشگرانازمصادیقتحقیراجتماعی، فصلنامه جامعه‌شناسی کاربردی، شماره 58.
-    فلیک، اووه. (1393)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه: هادی جلیلی، چاپ هفتم، تهران: نشر نی.
-    فیروزآبادی، سید احمد؛ فرضی زاده، زهرا و دانش پور، زینب. (1395)، بررسی وضعیت طرد اجتماعی زنان روستایی (مورد مطالعه: روستای چمران از توابع بخش نوبران در شهرستان ساوه)، فصلنامه بررسیمسائلاجتماعیایران،دوره7،شماره1.
-    قاضی نژاد، مریم و ساوالان پور، الهام. (1388)، بررسی رابطه طرد اجتماعی و آمادگی برای اعتیاد، فصلنامه بررسی مسائل اجتماعی ایران، شماره 63.
-     گیدنز، آنتونی. (1389)، جامعه‌شناسی، ترجمه: حسن چاوشیان. چاپ پنجم: انتشارات تهران.
-   Eberle, M., Kraus, D., Serge,L., & Hulchanski, D. (2001). Homelessness: causes & effects.
-   Ribeiro, P., Cristina, M., Henrique, M., Moura,D.,& Aparecida, M. (2016). Understanding of the life experience of homeless women
-   Eberle, M., Kraus, D., Serge,L., & Hulchanski, D. (2001). Homelessness: causes & effects.
-   Goodman, L., Fels, K., & Glenn, C. (2006). No safe place: Sexual assault in the lives of homeless women. Retrieved from:
-   Jasinski, J. L., Wesely, J. K., Mustaine, E., & Wright, J. D. (2005). The experience of violence in the lives of homele ss women: A research report (Document No. 211976). Retrieved from the U.S. Department of Justice, Office of Justice Programs:
-   Munk, Martin D. (2002). "Gender, Marginalization and Social Exclusion", Background Paper for the Conference, 26-27 sep.
-   Sikich, K (2008). Global Female Homelessness: A Multi-Faceted Problem.
-   Sales, A & Guijarro,L. (2017). Homeless women. The invisibility of female housing exclusion.
-   Tyler, K. A., Whitbeck, L. B., Hoyt, D. R., & Cauce, A. M. (2004). Risk factors for sexual victimization among male and female homeless and runaway youth. Journal of Interpersonal Violence, 19, 503- 520.
-   Wolcott, H. (2008a). Writing up qualitative research (3rd ed.). London: Sage Publication.