نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم اجتماعی، واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار اقتصاد انرژی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی ،واحدتهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران. (نویسنده مسئول)

چکیده

چکیده 
گزارش‌ها و داده‌های آماری گویای وضعیت بحرانی ایران در رابطه با شادی و شاخص‌های مربوط به آن هستند. از سوی دیگر، زندگی پرهیاهو در کلان‌شهرهای عظیم مانند شهر تهران، به دلیل شتاب روزافزون سرعت زندگی و بروز مسائل و مشکلات اجتماعی و اقتصادی فراوان، افراد را مستعد خمودگی، افسردگی و احساس ناخشنودی ساخته و این امر سلامت روانی افراد و درنتیجه سلامت جامعه را از ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مورد تهدید قرار می‌دهد. این مطالعه از نوع تحقیقات همبستگی و مقطع عرضی بوده که با روش پیمایش در جامعه آماری جمعیت فعال
(65-15سال) شهر تهران و با نمونه 371 نفری (نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای) انجام‌ شده است. در این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که میزان اثرگذاری متغیرهای اجتماعی: سرمایه اجتماعی (اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی و مشارکت اجتماعی) و متغیرهای اقتصادی: بیکاری و درآمد بر شادی جمعیت فعال شهر تهران تا چه اندازه‌ای است؟ برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی، آمار استنباطی و از روش تحلیل مسیر به‌منظور بررسی فرضیه‌های تحقیق استفاده شد. بر اساس نتایج، بین انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی و اعتماد اجتماعی، میزان درآمد خانوار و سن با شادی رابطه مثبت معناداری مشاهده شد. بر اساس دیگر نتایج بین میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال، جنسیت و وضعیت تأهل افراد با شادی رابطه معناداری وجود نداشت. در نهایت مدل تحلیل مسیر نشان داد که انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و میزان درآمد خانوار اثر مثبت معناداری بر شادی افراد داشته و این متغیرها قادرند 34 درصد از واریانس کل تغییرات شادی را تبیین کنند.

 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Role of Socio-Economic Factors Affecting Happiness: A Case study of the Active Population of Tehran Jafar Mikaeili , Morteza Khorsandi , Fatemeh Homayouni

نویسندگان [English]

  • Jafar Mikaeili 1
  • Morteza Khorsandi 2
  • f h 3

1 Assistant Professor from Islamic Azad University

2 Assistant Professor from Allameh Tabataba’i University/Iran/Tehran

3

چکیده [English]

Abstract
Reports and statistical data indicate the critical state of Iran in terms of happiness and its related indexes. On the other hand, a tumultuous lifestyle in a metropolis such as Tehran makes people susceptible to being depressed and unhappy. An increasing speed of life and many social and economic problems threaten the psychological health of people and affect the society in different social, economic and cultural dimensions as a result. This study is a correlational and cross-sectional one, which is performed using a survey method for the active population of Tehran (15-65 years) with a sample of 371 members (multistage cluster sampling). Accordingly, in this study, we seek to answer the question of “how social variables (social capital, social trust, social coherence and Social participation) and economic variables (unemployment and income) affect the active population's happiness in Tehran?”.
To analyze the data, descriptive statistical analysis methods, inferential statistics and path analysis method are used. The results indicated that, there was a significant positive correlation between “social coherence, social
 
participation and social trust” and “happiness”. Also, between “household income and age” and happiness. According to other results, there was no significant relationship between “educational level, employment status, gender and marital status of people” and “happiness”. Altogether, the path analysis model shows “social coherence, social participation, social trust, household income” has a significant positive effect on people's happiness and these variables can make up for 34 percent of the total variance of “happiness” changes.
KeyWords: Happiness, Social Capital, Social Trust, Social Coherence, Social Participation, Income, Unemployment.
 

منابع
-  آرگایل، مایکل. (1383). روان‌شناسی شادی. ترجمه: مسعود گوهری انارکی و دیگران. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
-  اکبر زاده، فاطمه؛ دهقانی، حمید؛ خوش فر، غلامرضـا و جان علیزاده چـوبدسـتی، حیدر. (۱۳۹۲). بررسی سه نوع سرمایه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بر شـادی جـوانان. جامعه‌شناسی کاربردی. سال ۲۴. شماره اول.
-  امیرکافی، مهدی. (1374). اعتماد اجتماعی، پایـان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
-  امـیرکافی، مهدی و زارع، بهنام. (۱۳۹۱‌). بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بـر شـادکامی (مورد مطالعه: شهر کرمان)، راهبـرد اجتمـاعی و فرهنگـی. سـال ۲. شماره ۵.
-  باستانی، سوسن و ساعی مهر، منیره. (1386). سرمایه اجتماعی و مهاجرت و استقرار در شهرهای بزرگ (مورد شهر تبریز). جامعه‌شناسی ایران. دوره 8. شماره 1.
-  خورسندی، مرتضی و عزیزی، زهرا. (1395). برآورد آستانه تأثیر بیکاری بر شادی، سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی. سال 3. شماره 7.
-  خورسندی، مرتضی و علی بابائی، نسترن. (1395). بیکاری بدتر است یا تورم؟ مقایسه اثر بیکاری و تورم بر شادی. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی. سال 16. شماره 63.
-  خوش فر، غلامرضا؛ جانعلی‌زاده، حیدر؛ اکبر زاده، فاطمه و دهقانی، حمید. (1392). تأثیر سرمایه اجتماعی بر شادی جوانان شهر بابلسر. شماره 51.
-  دریکوندی، هدایت اله. (1381). بررسی عوامل نشاط‌انگیز در دانش‌آموزان مدارس راهنمایی پسرانه شـهر اصـفهان از نظر مدیران و مربیان پرورشـی. پایـان‌نامه کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی آموزشی. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه اصفهان.
-  ربانی، علی؛ ربانی، رسول و گنجی، محمد. (1390). رویکردی جامعه‌شناختی به احساس شادمانی سرپرستان خانوار در شهر اصفهان. مسائل اجتماعی ایران. سال 2. شماره 1.
-  سهراب زاده، مهران؛ حسینی زاده، سید سعید؛ امامعلی زاده، حسین و سخایی، ایوب. (1395). سرمایه و شادی؛ پژوهشی در باب ارتباط میان سرمایه اجتماعی و فرهنگی بااحساس شادی (مورد مطالعه: شهروندان شهرستان آران و بیدگل). برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی. شماره 28.
-  صیادی‌فر، سمیه و دوستی، علی. (1384). حفظ یا حذف شادی. روزنامه همشهری. 22/12/1384.
-  فتاحی، شهرام؛ کرمی، جهانگیر و محمدی راد، منصور. (1395). بررسی عوامل اقتصادی – اجتماعی مؤثر بر شادی و بهره‌وری نیروی کار (مطالعه موردی کارگاه‌های صنعتی شهرستان کرمانشاه). مدیریت بهره‌وری. سال 9. شماره 36.
-  فخاریان، منا. (1394). نقش سرمایه اجتماعی در شادی جوانان (مورد مطالعه: دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز). پایـان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
-  فیتز پتریک، تونی. (1381). نظریه رفاه؛ سیاست اجتماعی چیست؟. ترجمه: هرمز همایون پور. تهران: گام نو.
-  قاسم‌زاده، داود. (1390). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی درون‌گروهی و برون گروهی با شادی در بین شهروندان شهر تهران. پایـان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
-  کیا، علی‌اصغر و امیری، رقیه. (1392). بررسی میزان نشاط اجتماعی و عوامل مرتبط با آن در بین شهروندان 64-15 سال شهر اهواز. برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی. سال 4. شماره 15.
-  گنجی، محمد. (1387). تحلیل عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر میزان احساس سرپرستان خانوار در شهر اصفهان. رساله دکتری. دانشگاه اصفهان.
-  متوسلی، محمود و زبیری. هدی. (1392). انسجام اجتماعی؛ منشأ توسعه اقتصادی. توسعه روستایی. دوره 5. شماره 2.
-  محسنی تبریزی، علیرضا. (1375). بیگانگی مانعی برای مشارکت و توسعه ملی. نامه پژوهش. شماره 1.
-  منتظری، علی و همکاران. (1391). میزان شادکامی مردم ایران و عوامل مؤثر بر آن: مطالعه سلامت از دیدگاه مردم ایران. پایش. دوره 11. شماره 4.
-  موسوی، میر طاهر؛ رفیعی، حسن و قاسم‌زاده، داود. (1394). بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی درون‌گروهی و شادی در بین شهروندان شهر تهران در سال 1390. سال 8. شماره 30.
-  نصرتی نژاد، فرهاد؛ سخایی، ایوب و شریفی، حجت. (1394). مطالعه رابطه بین سرمایه اجتماعی جوانان و میزان شادکامی آنان. مطالعات توسعه اجتماعی – فرهنگی. دوره 4. شماره 2.
-  هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا. (1389). بررسی مفهوم شادکامی اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی در استان مرکزی). برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی. شماره 3.
-  هزارجریبی، جعفر و مرادی، سجاد. (1393). نشاط اجتماعی و عوامل مرتبط با آن (مطالعه‌ای در بین دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی)، مطالعات ملی. سال 15. شماره 60. ژ
 
-   Abbott, P., & Sapsford, R. (2006). Life-satisfaction in post-Soviet Russia and Ukraine. Journal of Happiness Studies7(2), 251-287.
-   Agan, Y., Sevinc, E., & Orhan, M. (2009). Impact of Main Macroeconomic Indicators on Happiness. European Journal of Economic and Political Studies2(2), 13-21.
-   Bjørnskov, C. (2008). Social capital and happiness in the United States. Applied Research in Quality of Life3(1), 43-62.
-   Chang, W. C. (2009). Social capital and subjective happiness in Taiwan. International Journal of Social Economics36(8), 844-868.
-   Growiec, K., & Growiec, J. (2011). Trusting only whom you know, knowing only whom you trust: the joint impact of social capital and trust on individuals’ economic performance and happiness in CEE countries.
-   Han, S. (2015). Social capital and subjective happiness: Which contexts matter? Journal of Happiness Studies16(1), 241-255.
-   Legatum Institute. (2017). The Legatum Prosperity Index 2017- Creating the Pathways from Poverty to Prosperity, URL: http://www.prosperity.com.
-   Leung, A., Kier, C., Fung, T., Fung, L., & Sproule, R. (2013). Searching for happiness: The importance of social capital. In The exploration of happiness (pp. 247-267). Springer, Dordrecht.
-   Rodríguez-Pose, A., & Von Berlepsch, V. (2013). Social capital and individual happiness in Europe. Journal of Happiness Studies15(2), 357-386.
-   Seligman, M. E., & Royzman, E. (2003). Happiness: The three traditional theories. Authentic Happiness Newsletter, (July).