مریم رهنما کمامردخی؛ محمد سعید ذکایی؛ ستار پروین؛ معصومه معارف وند
چکیده
تخریب محیطزیست و تغییرات اقلیمی منبع مهمترین تهدیدها برای سلامت انسان، دسترسی به منابع حیاتی و حقوق اولیه بشر است. مددکاری اجتماعی بهعنوان حرفهای که ریشه در حقوق بشر و عدالت اجتماعی دارد میتواند نقش مهمی در موضوعات حقوق بشر و عدالت اجتماعی و زیستمحیطی داشته باشد. از اینسو طی چند دهه گذشته در خارج از ایران، تغییر گفتمانی ...
بیشتر
تخریب محیطزیست و تغییرات اقلیمی منبع مهمترین تهدیدها برای سلامت انسان، دسترسی به منابع حیاتی و حقوق اولیه بشر است. مددکاری اجتماعی بهعنوان حرفهای که ریشه در حقوق بشر و عدالت اجتماعی دارد میتواند نقش مهمی در موضوعات حقوق بشر و عدالت اجتماعی و زیستمحیطی داشته باشد. از اینسو طی چند دهه گذشته در خارج از ایران، تغییر گفتمانی در مددکاری اجتماعی به وقوع پیوسته و مددکاران اجتماعی در هر دو عرصه نظریهپردازی و عملی در رابطه با محیطزیست و توسعه پایدار آثار و فعالیتهای چشمگیری ارائه کردهاند. در این مطالعه با هدف فهم گستردگی و ماهیت ادبیات مددکاری اجتماعی در رابطه با موضوعات محیطزیستی و توسعه پایدار در عرصه نظریهپردازی و مداخلات عملی، آثار مهم این حوزه بین سالهای 2000 تا 2023 به شیوهای نظاممند بررسی شدند. درمجموع 85 مقاله معیار ورود به این مطالعه را یافتند. دادههای این مقالات در دو بخش رویکردهای نظری و مداخلات عملی مددکاری اجتماعی در مسائل محیطزیست و توسعه پایدار استخراج شدند. مفهومپردازیها و رویکردهای مختلف چون رویکرد بومشناختی-اجتماعی، مددکاری اجتماعی سبز، مددکاری بومشناختی ژرف و مانند آن نشان از تورم مفهومی در حوزه معرفتی رابطه مددکاری اجتماعی با محیطزیست است. در حوزه روششناختی، مددکاران اجتماعی با توجه به مسائل زیستمحیطی و توسعه پایدار بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم فعالیتهایی چون ترویج عدالت زیستمحیطی، توسعه زیرساختهای اجتماعی و فنی، ارزیابی تأثیرات اجتماعی، مشارکت دهی و سازماندهی مردم، آموزش و بالا بردن آگاهی و سواد زیستمحیطی، حفاظت از محیطزیست، مداخلات تابآوری را به انجام رساندهاند.