نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889 -14665، تهران، ایران.

2 استادیار گروه تاریخ و جامعه شناسی دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل ، ایران.

3 کارشناسی ارشد مددکاری اجتماعی و پژوهشگر جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

زندگی افراد در قالب «زندگی بی‌خانمانی» یکی از پیامدهای توسعه شهر بالاخص کلانشهر تهران است. برای این منظور، تهیه و ایجاد مراکزی تحت عنوان مددسرا یکی از راهکارهای توانمندسازی و مقابله با این پدیده‌ی اجتماعی درنظر گرفته شده است. از اینرو، هدف اصلی این مقاله، بررسی تصور و ذهنیت افراد بی‌خانمان (تعداد نمونه 12 نفر مرد، انتخاب به شیوه نمونه‌گیری هدفمند تا دستیابی به اشباع نظری داده) از مددسرا در محله راه آهن منطقه11 شهر تهران با استفاده از روش تحقیق کیفی-پدیدارشناسی است. طبق یافته‌های تحقیق، میانگین سنی شرکت کنندگان این پژوهش 37.58 سال بود. در این تحقیق، 16 مقوله ساختاری از خوشه‌های معنایی و متنی مستخرج شد که به ابعاد زندگی روزمره، عناصر هویتی، نگرش، انتظارات و عدم استقبال بی‌خانمانان مرد نسبت به مددسراها اشاره داشته‌اند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که ساختار شکل گرفته هویت یک فرد بی‌خانمان، باعث می‌شود که این فرد، زندگی رزمره خود را به شکل خواب آسمانی زمینی، چارچوب گریزی، اعتیاد به شکل متجاهرانه و ولگری در خیابان‌ها و کوچه‌ها نشان می‌دهد. از بعد نگرش بی‌خانمانی، مددسرا معمولاً محدود کننده هستند و به شکل ناقص سازماندهی شده و کارکرد ناقصی دارند. همچنین از بعد انتظارات از مددسراها، انتظار می‌رود که از لحاظ امکانات بازسازی و تجهیز شوند و یک محیط ایمن و محترمانه را شکل دهند. از اینرو می‌توان گفت که علل عدم استقبال بی‌خانمانان مرد نسبت به مددسراها را سه مقوله مهم «ایجاد تداخل در روند زندگی بی خانمانی»، «ضعف امکانات و تجهیزات» و «ضعف تعاملات انسانی» تشکیل داده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the mentality and perception of homeless people from the nursing home of district 11 of Tehran

نویسندگان [English]

  • Roghayeh Alaei 1
  • Hassan Bakhshizadeh 2
  • Mohammad Amin Najafzade 3

1 Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Farhangian University, P.O. Box 14665-889, Tehran, Iran.

2 Doctor of Sociology, ACECR of Allameh Tabatabai Branche,

3 ACECR of Allameh Tabatabai Branche

چکیده [English]

The life of people in the form of "homeless life" is one of the consequences of the development of the city, especially in Tehran metropolis. For this purpose, preparing and creating centers under the title of Madadsara (homeless shelter) is considered as one of the ways to empower and deal with this social phenomenon. Therefore, the main goal of this article is to investigate the perception and mentality of homeless people (sample number 12 people) from the Madadsara in the railway neighborhood of the 11th district of Tehran using the qualitative-phenomenological research method. According to the findings of the research, the average age of the participants of this research was 37.58 years. In this research, 16 structural categories were extracted from semantic and textual clusters that refer to the dimensions of daily life, identity elements, attitude, expectations, and lack of acceptance of homeless men towards shelters. The results of the research show that the formed structure of a homeless person's identity causes this person to show his rough life in the form of sleeping in heaven and earth, avoiding the framework, addiction in the form of vagrancy and vulgarity in the streets and alleys. From the point of view of homelessness, shelters are usually restrictive, poorly organized and poorly functioning. Therefore, it can be said that the causes of homeless men's lack of acceptance towards Madadsara are three important categories: "creating interference in the homeless life process", "weakness of facilities and equipment" and "weakness of human interactions".

کلیدواژه‌ها [English]

  • بی‌خانمان
  • هویت بی‌خانمانی
  • مددسرا
  • نگرش به مددسرا
  • انتظارات از مددسرا