نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی (نویسنده مسئول).

2 دکتری رشته آینده‌پژوهی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) وپژوهش گر دانشگاه.

چکیده

تحلیل متون گفتمانی سال‌های 1368 تا 1376، نشان می‌دهد که گفتمان حاکم در این برهه، از نوع توسعه اقتصادی است، بر اساس این گفتمان شرط اصلی استقلال، عدالت، فقرزدایی و تداوم انقلاب و توسعه اقتصادی است. از الزامات و اقتضائات ضروری برای تحلیل خط‌مشی‌های عمومی، این است که برنامه‌های این دوره را با توجه به روح حاکم در آن و در بستر گفتمان زمینه‌ای، مورد بررسی قرار گیرند. بنابراین، هدف عبارت است از: تبیین نقش گفتمان سیاسی و اجتماعی توسعه اقتصادی در شکل‌گیری بحران صندوق‌های بازنشستگی، به‌عبارت‌دیگر ریشه‌ها و عوامل بحران صندوق‌ها در لایه گفتمانی مورد واکاوی و همچنین در قالب روایت‌پردازی، قابلیت «ساخت  اجتماعی واقعیت آینده» مورد بحث قرار می‌گیرد. یافته‌ها نشان می‌دهد که مفهوم خط‌مشی‌های بازنشستگی در بستر گفتمان توسعه اقتصادی، با توجه به مهم‌ترین نشانه  این دوره، یعنی «تولید و توسعه اقتصادی» با تفسیر خاص آن، بازنمایی شده است که مدلول‌های سازگار با این معنا از قبیل تعدیل نیروی انسانی، کوچک‌سازی دولت و...دچار تقلیل معنایی شده و شرایط امکانی برای جهت‌گیری‌های خاصی در خصوص تأمین اجتماعی و خط‌مشی‌گذاری بازنشستگی و انباشتگی بحران صندوق‌ها و حمل روایت بحران برای دولت‌های بعدی را فراهم کرده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Analysis of Retirement Policies in the Context of Socio-Political Discourse Coinciding with the Construction Era and Presenting the Future Scenario

نویسندگان [English]

  • reza safari shali 1
  • Taqi Parsamehr Parsamehr 2

1 Faculty Member of Sociology Department, Kharazmi University

2 Ph.D. in Future Studies, Imam Khomeini International University

چکیده [English]

The analysis of discourse texts during 1989-1997 indicated that the discourse governing this period was of economic development type. Based on this discourse, the main condition of independence was justice, poverty alleviation, continuation of revolution, and economic development. One of the necessary requirements of policy analysis is evaluating the programs of this period according to its governing spirit in the context of contextual discourse. Thus, the objective was explaining the role of socio-political discourse of economic development in the formation of pension funds crisis. In other words, the roots and causes of funds crisis were evaluated in the discourse layer and also the future constructivism was illustrated in form of narration. The findings indicated that the concept of retirement was represented in the discourse context of economic development due to the most important sign of this period, i.e. "production and economic development" with its specific interpretation. The signified being consistent with this sense including the adjustment of human resources, government downsizing, etc., have experienced semantic reduction and have provided the potential of specific orientations on social security, retirement policies, funds crisis accumulation, and transmission of crisis narration to future governments.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic Development
  • Social Policy
  • Government Adjustment
  • Future Constructivism Potential
  • Future Narrative Discourse
- اخوان کاظمی، بهرام. (1389)، گفتمان‌های اجتماعی سیاسی مطرح در جمهوری اسلامی ایران، سازمان انتشارات پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی.
-  اردلان، زهرا. (1391)، «گزینه‌های سیاستی دولت برای پایداری بیمه‌های بازنشستگی با استفاده از رویکرد تعادل عمومی پویا»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته اقتصاد دانشگاه الزهرا.
-  برزین، سعید. (1377)، جناح‌بندی‌های سیاسی در ایران از دهه 1360 تا دوم خرداد 1376، چاپ دوم، نشر مرکز
-  بشیریه، حسین. (1381)، دیباچه بر جامعه‌شناسی سیاسی ایران، ناشر: نگاه معاصر، چاپ اول.
-  جلیلی، طیبه. (1387)، «اصلاحات بازنشستگی کارمندان دولت، تجربه کشورهای OECD»، سازمان بازنشستگی کشوری.
-  حسین زاده، محمدعلی. (1382)، بررسی تحول مواضع دولت‌های بعد از انقلاب در جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، تهران.
-  حسین زاده، محمدعلی. (1386)، گفتمان‌های حاکم بر دولت‌های بعد از انقلاب در جمهوری اسلامی ایران، تهران، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
-  دشتبان فاروجی، مجید. (1390)، «بهسازی نظام بازنشستگی و اثرات آن بر انباشت سرمایه و توزیع درآمد در ایران»، رساله دکتری رشته اقتصاد دانشگاه اصفهان.
-  رجبی، زهرا؛ اصغر گرامی. (1396)، بررسی وضعیت مالی، بیمه‌ای و اقتصادی صندوق‌های بازنشستگی، معاونت اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، تیرماه، تهران.
-  روغنی زاده، مصطفی. (1382)، «تحلیل ریاضی بر وضعیت صندوق‌های بازنشستگی ایران و طراحی سیستم بهینه برای آن‌ها»، سازمان بازنشستگی کشوری.
-  روغنی زاده، مصطفی. (1384)، تحلیل ریاضی بر وضعیت صندوق‌های بازنشستگی ایران و طراحی سیستم بهینه، سازمان بازنشستگی کشوری.
-  سالنامه آماری سازمان تأمین اجتماعی. (1395)، دفتر آمار و محاسبات اقتصادی و اجتماعی سازمان تأمین اجتماعی.
-  سلطانی، سید علی‌اصغر. (1391)،  قدرت گفتمان. (سازوکارهای جریان قدرت در جمهوری اسلامی ایران)، نشر نی
-  شکوری، مرتضی. (1388)، آثار تغییرات ساختار سنی جمعیت ایران بر صندوق بازنشستگی کشوری، سازمان بازنشستگی کشوری، تهران.
-  صالح پور، محمدرضا. (1388)، «رویکرد بانک جهانی در مورد اصلاح نظام بازنشستگی»، سازمان بازنشستگی کشوری.
-  طهرانی، فرزانه. (1395)، 28 قانون قاتل – آثار مالی 28 قانون مصوب، بعد از 1354 برای صندوق‌های بازنشستگی کشوری، ویژه‌نامه اقتصادی شرق.
-  عطاریان، ایراندخت. (1390)، چالش‌های پیش روی صندوق بازنشستگی کشوری و راهبردهای برون‌رفت از آن، سازمان بازنشستگی کشوری، تهران.
-  غلامی، محمدرضا. (1391)، بررسی عوامل سیاسی مؤثر بر همبستگی ملی در بین قومیت‌های ایرانی، رساله دکتری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی.
-  فرهادی پور، محمدرضا. (1389)، «حکمرانی صندوق‌های بازنشستگی و ابلاغیه اصل 44 قانون اساسی»، سازمان بازنشستگی کشوری.
-  قاسمی، مجتبی. (1387)، شاخص اندازه‌گیری تورم برای بازنشستگان، سازمان بازنشستگی کشوری، تهران.
-  کسرایی، محمد سالار، شیرازی، پوزش علی. (1390)، تحلیل گفتمان جنبش دانشجویی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، فصلنامه سیاست- مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
-  متن اول سخنرانی‌های هاشمی رفسنجانی در تاریخ‌های 15 آذر 1368، این سخنرانی یک‌صد روز پس از مراسم تحلیف و در دیدار با نمایندگان مجلس ایراد گردید. (به پیوست رساله)
-  متن آیین‌نامه سهام عدالت (به پیوست ر ساله)
-  متن دوم سخنرانی هاشمی رفسنجانی در تاریخ اول شهریور (1381)، این سخنرانی در هفته دولت و در یک برنامه تلویزیونی ایراد گردید)
-  متن سوم سخنرانی هاشمی رفسنجانی در 13 مرداد. (1372)، مراسم تحلیف دومین دوره ریاست جمهوری.
-  مشیری تبریزی، حسین. (1396)، گزارش خط ریسک نقدی و تعهدی و نیاز به جذب بیمه‌شده، سازمان تأمین اجتماعی.
-  موسی پور، علی‌اکبر. (1393)، «ایجاد تعادل بین منابع و مصارف طرح‌های بازنشستگی با استفاده از دانش اکچوئری»، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه‌گذاری، سال سوم، شماره 10.
-  میر، سیدجواد؛ گنجیان، مهدی؛ فروهش تهرانی، غلامرضا. (1393)، «چالش‌ها و راه‌کارهای صندوق‌های بازنشستگی در ایران،مطالعه موردی صندوق بازنشستگی جهاد کشاورزی»، فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، سال دوم، شماره هفتم.
-  یزدانی، فرشید. (1382)، مفاهیم بنیادی در مباحث رفاه اجتماعی (سیاست اجتماعی، حمایت اجتماعی، رفاه و تأمین اجتماعی)، فصلنامه رفاه اجتماعی، ویژه‌نامه سیاست اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
 
-  Beblawi, H. (1987). The Rentier State in Arab World, croom Helm, London.
-  Bloom, D. Boersch-supan, A, McGee, P, and Seike, A. (2011). population aging: facts, challenges, and responses. Program on the global demography of aging PGDA working paper No.7.
-  Bongaarts, J (2004). Population Aging and the Rising Cost of Public Pensions, policy Resrarch Division. Population Council.
-  Corbo, v. and Schmidt-Hebbel, k. (2004). Macroeconomic effects of the pension reform in chile, pension reforms.
-  Esping-Andersen, G. (1990). The Three World of Welfare Capitalism, London: sage.
-  Holzmann, R. Hinz, R (2005). Old-age income support in the 21st century: An international perspective on pension systems and reform. Washington D.C: The World Bank.
-  Hviding, K. and Merette, M (1998). Macroeconomic Effects Of Pension Reform in The context of Ageing Population: Overlapping Generation Model Simulations for Seven OECD Countries, OECD Economics Department Working Papers, No. 201, OECD Publishing.
-  Jackson, R. (2002). The Global Retirment Crisis», center for strategic and International Studies, 1811 K Street, NW, Washington.DC
-  Jorgensen, M. & Phillips, L. (2002). Discourse Analysis as Theory and Method. London: sage publications.
-  Laclau, E. and Mouffe, C. (1985). Hegemony and Socialist Strategy: Towards a Radical Democratic politics, London: verso.
-  Laclau, E. (1990). New Reflections on the Revolution of Our Time. London: Verso.
-  Laclau, E. (1993b). ‘Power and representation’, in M. Poster (ed.), Politics, Theory and Contemporary Culture. New York: ColumbiaUniversity Press.
-  Laclau, E. (1996). Why do Empty Signifiers Mater to Politics? In E Laclau(Ed), Emancipation(s), London, NewYork: Verso.
-  Lahey, K. and Anenson, T. (2007). Public pension liability: Why reform is necessary to save the retirement of state employees, Notre Dame Journal of Law, Ethics & Public policy.
-  Mahdavy, H. (1970). The patterns of problems of economic development in a rentier state: the case of Iran, Oxford press, London.
-  Noroozian, M (2012). The Elderly population in Iran: An Ever Growing Concer in the Health system, Iranian Journal of Psychiatry and Behavioral Sciences, Autumn-Winter,6(2):1-2
-  OCED (2005). Private Pension: OCED Classification and Glossary
-  Weir, M. & Skocpol, T. (1985). 'State Structures and the Possibilities for a Keynesian» Response to the Great Depression in Sweden, Britain, and the United States', in Evans,  P. B. et al, eds, Bringing the State Back in. Cambridge: CambridgeUniversity Press. 
-  Whiteford, P and Whitehouse, E, (2014). pension challenges and pension Reforms in OECD Countries, Oxford Journal, Oxford Review of Econmic policy, volum22
-  Williamson, John B. Howling, S A. and Maroto, M L. (2006). The Political Econonmy of Pension in Russia: Why partial Privatization? ELSEVIER Journal of Aging Studies 20. 65-175
-  World Bank (2003). Islamic Republic of Iran the Pension System in Iran: Challenges and Opportunities, Volum 1: Report No.25174-IR.