نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزشی مددکاری اجتماعی، رشته مدیریت خدمات اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 استادیار و عضو هیأت علمی گروه تعاون و رفاه اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

چکیده
مطالعه حاضر به بررسی وضعیت مسئولیت‌پذیری شرکت‌های همکار شهرداری تهران نسبت به کودکان کار و همچنین بررسی چگونگی استفاده و ترویج اصل مسئولیت اجتماعی شرکتی برای کاهش پدیده کار کودک در سطح شهر تهران می‌پردازد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، روش کیفی است که با تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام‌ شده است. برای انتخاب نمونه از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد و مطلعین کلیدی از بین فعالین سازمان‌های مردم‌نهاد، کارشناسان و مدیران و خبرگان دانشگاهی انتخاب شدند. انجام مصاحبه‌ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت که این امر با انجام 25 مصاحبه محقق شد. برای تحلیل محتوای مصاحبه‌های انجام‌ شده از روش تحلیل مضمونی استفاده شد که در نهایت پنج مقوله کلی در دو دسته چیستی و چرایی مرتبط با موضوع پژوهش استخراج گردید.
مقولات بدست آمده عبارت‌اند از: سه نسلی شدن پدیده کار کودک، زنجیره تأمین معیوب، زمینههای اثربخشی CSR، سیاست‌های رفاهی- اقتصادی منجر به کار کودک، فقدان بستر مناسب عمل به CSR. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر ماهیت و علل کار کودک و نحوه ارتباط آن با شرکت‌های همکار مدیریت شهری است. علاوه بر این، ماهیت مسئولیت اجتماعی در ارتباط با کودکان کار را تشریح کرده و نشان می‌دهد که زمینه عمل به مسئولیت اجتماعی برای این شرکت‌ها مهیاست یا خیر.

 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Corporate Social Responsibility towards Children involved in Child Labor in Tehran: A Case Study of Urban Management Partner Corporations Zeinab Samimifard , Ali Akbar Tajmazinani

نویسندگان [English]

  • Zeinab Samimifard 1
  • ali t 2

1 Social Work Department, Faculty of Social Sciences, Allame Tabataba'i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Abstract
This study investigates the status of corporate social responsibility fulfilment among the urban management partner corporations in terms of child labor in Tehran. It also studies how the use and propagation of the corporate social responsibility principle to decrease child labor in Tehran. The research method used in this study is qualitative using semi-structured interviewing techniques. Purposive sampling was used to choose key informants from activists in NGOs, experts & managers and academics. The interviews continued until reaching the point of saturation, which in this study was achieved by conducting 25 interviews. To reach the research findings, the content of the interviews was analyzed through thematic analysis. Once the analysis was done, we reached 5 comprehensive themes, consisting of two sets of quiddity and causes bearing the topic of the study.
The resulted themes encompasses: transmission of child labour through three generations, defective supply chain, CSR effectiveness grounds, economic-welfare policies leading to child labour, loss of appropriate ground for acting based on CSR. The results show the nature and causes of child labour and how it relates to urban management partner corporates. Furthermore, it describes the nature of social responsibility in relation to child labor and shows whether the ground is available for social accountability for such corporates to perform upon.
Keywords: Corporate Social Responsibility, Child Labor, Urban Management,Municipality, Urban Management Partner Corporations
 

منابع
-  استراس، آنسلم؛ کوربین، جولیت. (1385)، اصول روش تحقیق کیفی (نظریه مبنایی)، ترجمه: بیوک محمدی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-  الوانی، سید مهدی؛ قاسمی، سید احمدرضا. (1377)، مدیریت و مسئولیت‌های اجتماعی سازمان. تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
-  امیدوار، علیرضا. (1391)، مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها: پارادایم غالب اداره شرکت‌ها. خبرنامه حاکمیت و مسئولیت شرکتی.
-  امیدوار، علیرضا. (1392)، ضرورت‌های سیاست‌گذاری حکومت در ترویج و توسعه ظرفیت‌های مسئولیت اجتماعی شرکتی، با نگاهی به تجربه ایران و هند. کمیسیون اخلاق کسب‌وکار و مسئولیت اجتماعی.
-  امیری، زهرا. (1387)، مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها و اهمیت توجه به آن. نشریه میثاق مدیران. شماره 33.
-  ببی، ارل. (1388)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی. ترجمه: رضا فاضل. تهران: انتشارات سمت.
-  بیکر، ترز. آل. (1388)، نحوه انجام تحقیقات اجتماعی. ترجمه: هوشنگ نائبی. تهران: نشر نی.
-  چاوش‌باشی، فرزانه. (1389)، مسئولیت اجتماعی و نقش آن در ارتقای بهره‌وری و مزیت رقابتی شرکت‌ها. پژوهش‌نامه مسئولیت اجتماعی. شماره 62. نشر پژوهشکده تحقیقات راهبردی. ص 94-71.
-  حافظیان، محمدحسین. (1377)، راهکارهای بانک جهانی برای رفع کار کودکان. نشریه کار و جامعه. شماره 26.
-  حافظیان، محمدحسین. (1376)، کار کودکان. مجله کار و جامعه. شماره 23.
-  حجازی، رضوان؛ نصیری، سپیده سادات. (1393)، مفاهیم شهروند شرکتی و مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها. مجله پژوهش حسابداری. شماره 15.
-  حسینی، سیدحسن. وضعیت کودکان کار و خیابان در ایران. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی. سال پنجم. شماره 19.
-  حسینی، مهدی. (1389)، جایگاه مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها. ماهنامه اندیشه گستر سایپا. شماره 108.
-  دواس، دی. ای.(1387)، پیمایش در تحقیقات اجتماعی. ترجمه: هوشنگ نائبی. تهران: نشر نی.
-  ذکایی، محمد سعید. (1381)، نظریه و روش در تحقیقات کیفی. فصلنامه علوم اجتماعی. شماره 17.
- رجایی، ‌هادی. (1392)، عوامل مؤثر بر مسئولیت اجتماعی سازمان در شهرداری تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی.
-  ساروخانی، باقر. (1388)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی. جلد اول و دوم. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-  شافعی، رضا؛ احمدی، کیومرث. (1392)، مسئولیت اجتماعی سازمانی: مفاهیم، نظریه‌ها، الگوها و کاربردها. تهران: سمت.
-  شریعتی، ‌هادی. (1394)، کودکانی که بیش از یک کارگر کار می‌کنند/ بکارگیری کودکان کار در مشاغل ممنوعه. بازیابی شده در ایران آنلاین
-  شریعتی، ‌هادی. (1394)، اشتغال کودکان در چهار شغل ممنوعه. بازیابی شده در پایگاه تحلیلی خبری خانواده و زنان. http://mehrkhane.com/fa/news/19011
-  عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمد سعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ‌زاده، محمد. (1390)، تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی. سال پنجم. شماره دوم.
-  فلیک، اووه. (1393)، درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه:‌ هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
-  قراچورلو، رزا. (1392)، وضعیت کودکان کار و خیابان طبق اسناد بین‌المللی و در ایران. بازیابی شده از کانون وکلای دادگستری اصفهان.
 http://isfahanbar.org/vdcgrq9x4ak9z.pra.html
-  کامگار، مولود. (1372)، بـررسی اشـتغال بـه کـار کـودکان و نـوجوانان زیر سن کار در ایران. مجموعه مقالات سمینار جمعیتی. مرکز جمعیت‌شناسی دانشگاه شیراز.
-  کرین، اندرو و دیگران. (1389)، مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها: خواندنی‌ها و مورد پژوهی‌ها در عرصه جهانی. گروه مترجمین بنیاد توانمندسازی منابع انسانی ایران. تهران: شهرداری تهران، اداره کل مطالعات اجتماعی و فرهنگی.
-  لهسایی زاده، عبدالعلی؛ اشرفی، حجت‌الله. (1381)، بررسی عوامل تعیین‌کننده کار کودکان (مطالعه موردی شهرستان کاشان)، پژوهشنامه پژوهش فرهنگی. شماره 1و2.
-  محمدصادقیان، حسن؛ عباسی، علی. (1392)، عوامل اجتماعی و اقتصادی کار کودک (پژوهش موردی: شهر تهران)، نشریه اطلاعات سیاسی اقتصادی. شماره 291.
-  محمدی، بیوک. (1387)، درآمدی بر روش تحقیق کیفی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-  محمدی، خلیل. (1394)، بررسی عوامل مؤثر بر بروز پدیده کودکان خیابانی و راهکارهای مقابله با آن. فصلنامه علمی- تخصصی دانش انتظامی پلیس پایتخت. سال هشتم. شماره 3.
-  وامقی، مروئه. (1382)، کار کودک، مفاهیم و رویکردها. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی. شماره 8.
-  وامقی، مروئه؛ دژمان، معصومه؛ رفیعی، حسن؛ روشنفکر، پیام. (1394)، ارزیابی سریع وضعیت کودکان خیابانی در شهر تهران (علل و خطرهای کار کودکان در خیابان)، فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران. دوره 4، شماره 1.
همشهری آنلاین. (1386)، مدیریت شهری چیست؟. بازیابی شده در
 http://hamshahrionline.ir/details/32092
 
-  Alhojailan, Mohammed Ibrahim. (2012). Thematic Analysis: A Critical Review of Its Process and Evaluation. West East Journal of Social Sciences. Volume 1. Number 1.
-  Ayub, Mahmood. (2008). Turkey Corporate Social Responsibility. Baseline report.
-  Brent D. Beal. (2014). Corporate Social Responsibility:Definition, Core Issues, and Recent Developments. The University of Texas at Tyler.
-  Brejning, Jeanette. (2011). Corporate Social Responsibility and the Welfare State:the historical and contemporary role of CSR in the mixed economy of welfare. MPG Books Group. University of Bristol.
-  Brown, Drusilla K. (2002). The Determinants of Child Labor:Theory and Evidence. Research Seminar In International Economics. School of Public Policy. No. 486.
-  Campbell,L.; Gulas,C.S. & Gruca,T.S. (1999). Corporate giving bihavior and decision-maker social consciousness. Journal of Business Ethics. 19 375-385.
-  Carlsson,Johanna; Akerstom,Richard. (2008). Corporate Social Responsibility, a case study of Ohrlings Pricewaterhouse Coopers. Bachelor Thesis.
-  Cole, Gabrielle. The Intersection of Corporate Social Responsibility and the Non-Profit Industrial Complex Exploitative Child Labor in Côte d’Ivoire’s Chocolate Industry. Columbia Social Work Review, Volume V. 53-63.
-  Davis,K. (1960). Can Business Afford to Ignore Corporate Social Responsibilities?. California Management Review 2, 70–76.
-  Ecimovic,T; Esposito,M. (2008) The Individual and Corporate Social Responsibilioty. ANSTEDUniversity Malasia.
-  Fors, HC (2012). Child Labour: A Review Of Recent Theory And Evidence With Policy Implications. Journal Of Economic Surveys. University of Gothenburg.
-  Fredborg, Isabelle. (2009). Corporate Approaches to Child Labour– a Northern European Perspective. Department of Business Studies. UppsalaUniversity.
-  Friedman, Milton(1970). The Social Responsibility of Business is to Increase its Profits. The New York Times Magazine.
-  Garriga,Elisabet; Mele,Domenec. (2004). Corporate Social Responsibility Theories: Mapping the Territory. Journal of Business Ethics 53: 51–71.
-  Jugder,Narantuya(2016). The thematic analysis of interview data. NationalAcademy of Governance of Mongolia. Hillary Place Papers, 3rd edition, University of Leeds.
-  Kashyap, Rajiv; Mir, Raza & Mir, Ali. Corporate Social Responsibility: A Call For Multidisciplinary Inquiry. Journal of Business & Economics Research Volume 2, Number 7 51.
-  Melé, Domènec. Corporate Social Responsibility Theories.Oxford Handbooks Online. Available on:
-  Mozes,Michal; Josman,Zvi & Yaniv,Eyal. (2011). Corporate social responsibility organizational identification and motivation. Social Responsibility Journal. VOL. 7 NO. 2. 310-325.
-  Murphy,Patrick E; Schlegelmilch, Bodo B. (2013). Corporate social responsibility and corporate social irresponsibility: Introduction to a special topic section. Journal of Business Research 66, 1807–1813.
-  Muthali, Beyani Todd. The role of Employers in Eliminating Child labour in Agriculture. Paper for the National Conference in Eliminating Child Labour in Agriculture.
-  Oonk, Gerard. (2008). Child Labour, Trade Relations and Corporate Social Responsibility.
-  Porter,M.E; Kramer,M.R. (2002). The Competitive Advantage of Corporate Philanthropy. Harvard Business Review 80(12), 56–69.
-  Seifert,B., Morris,S.A. & Bartkus,B,R. (2003). Comparing big givers and small givers: Financial correlates of corporate philanthropy. Journal of business ethics.45,195-211.
-  Sharma, Sunita Upendra. (2014). Combating Child Labor: A Gray Area of Corporate Social Responsibility. ADR Journals.
-  Teece, D. J.; Pisano,G. & Shuen, A. (1997). Dynamic Capabilities and Strategic Management. Strategic Management Journal 509–533.
-  Thordardottir EM. (2011). Combating Child Labour Through Corporate Social Responsibility: A Case Study of Côte d'Ivoire. Master thesis. Faculty of Law,LundUniversity.
-  Winstanley, Diana; Clark, Joanna; Leeson, Helena. (2002). Approaches to child labour in the supply chain. Business Ethics:A European Review. Vol11, No 3.