سهیلا صادقی فسایی؛ ایمان عرفان منش
چکیده
چکیده طی دهه گذشته، افزایش روند خانگی شدن فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی (ICTS) بهعنوان مسأله اجتماعی نوظهور در خانوادههای ایرانی، تجربه و درک جدیدی از زندگی روزمره خانوادگی را در تکالیف و حقوق، تصورات و انتظارات از نقش، نظارت و روابط والد-فرزندی به وجود آورده است. یکی از مهمترین دستاوردهای این مسأله، افزایش قدرت کنشگری و تواناییهای ...
بیشتر
چکیده طی دهه گذشته، افزایش روند خانگی شدن فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی (ICTS) بهعنوان مسأله اجتماعی نوظهور در خانوادههای ایرانی، تجربه و درک جدیدی از زندگی روزمره خانوادگی را در تکالیف و حقوق، تصورات و انتظارات از نقش، نظارت و روابط والد-فرزندی به وجود آورده است. یکی از مهمترین دستاوردهای این مسأله، افزایش قدرت کنشگری و تواناییهای بالقوه و نهفته فرزندان نوجوان در پی مصرف و استفاده از آن فناوریها بهمنزله یک منبع تقویتکننده بوده است. نویسندگان تحلیل واقعیت مذکور را با انجام پژوهشی میدانی در شهر تهران (مناطق 3، 6 و 11) بررسی کردند. بدین منظور، رویکرد تحلیلی و نظریِ چند-وجهی درباره ارتباط فناوری با مقولههای قدرت، مصرف، فردگرایی، جامعهپذیری و زبان و همچنین، الهام از پارادایم ساخت یابی آنتونی گیدنز اتخاذ شده است. بهعلاوه، با توجه به استراتژی نمونهگیری نظری و هدفمند، با 120 نفر از نوجوانان 17-13 ساله مصاحبههای نیمه ساختاریافته انجام گرفت. برای رسیدن به بازسازی واقعیت، مصاحبهها در فرآیندی شامل نظم دهی چند-مرحلهای، کدگذاری، الگویابی و سنخشناسی تحلیل شدند. نتایج نشان میدهند بهرغم برخی آسیبپذیریها، 16 نوع قدرت برای فرزندان شناسایی پذیر است که میتوان آنها را در دو سنخ قدرتهای اکتسابی و قدرتهای منتقلشونده طبقهبندی کرد. این قدرتها عمدتاً ماهیتی وابسته، مشروط، موقت، بالقوه، غیر مشروع، لحظهای، نمایشی و کوتاه-بُرد دارند که باید در شبکه قدرت-وابستگی و نیاز به والدین نگریسته شوند.