اسماعیل عالی زاد؛ محمد زاهدی اصل؛ مرضیه قرائت؛ الهام محمدی؛ حمیده عادلیان
چکیده
تداوم و توسعه هر علمی وابسته به پژوهش‌هایی است که در حیطه آن علم به انجام می‌رسد. ایستایی در پژوهش‌های صورت گرفته در یک رشته علمی، زمینه‌ساز رکود در آن حوزه معرفتی می‌شود و پویایی در تحقیقات، ضمانت بخش توسعه آن علم و رشد عالمانش می‌گردد. از این‌رو، برای کسب آگاهی از این که جایگاه یک رشته علمی در شرایط کنونی چگونه است، چه فرایندی ...
بیشتر
تداوم و توسعه هر علمی وابسته به پژوهش‌هایی است که در حیطه آن علم به انجام می‌رسد. ایستایی در پژوهش‌های صورت گرفته در یک رشته علمی، زمینه‌ساز رکود در آن حوزه معرفتی می‌شود و پویایی در تحقیقات، ضمانت بخش توسعه آن علم و رشد عالمانش می‌گردد. از این‌رو، برای کسب آگاهی از این که جایگاه یک رشته علمی در شرایط کنونی چگونه است، چه فرایندی را تا کنون طی کرده و چه چشم‌اندازی را پیش رو دارد، نیاز به انجام یک تحقیق درون کاوانه دارد. برای تحقق این امر، مجموع تحقیقات انجام شده در یک عرصه علمی، خود به مثابه موضوع یا قلمرویی برای یک پژوهش مستقل نقاد شناخته شود. بر پایه چنین پژوهشی، می‌توان به نقاط ضعف و قوت یک رشته علمی پی برد؛ می‌توان محدودیت‌های آن را شناسایی کرد و فرصت‌های پیش رویش را باز شناخت. ابتناء تحقیق حاضر نیز بر همین قاعده است؛ یعنی تلاش شده است که پژوهش‌های دانشگاهی انجام شده در رشته مددکاری اجتماعی ایران در طی پنج دهه از عمر پژوهش‌مدار این رشته مورد بررسی نقادانه قرار گیرد. افزون بر این، تلاش شده است تا ارتباط موضوعی قوانین مصوب با این رشته علمی واکاوی شود. برای بررسی هر دو حیطه مورد بررسی، از روش تحلیل محتوای کمی استفاده شده است. در کاربست این روش، 645 پژوهش دانشگاهی و 169 سند قانونی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. از جمله یافته‌های این تحقیق می‌توان به ارتباط میان نهاد علم و نهاد قانون‌گذاری اشاره کرد که در طی دوران مورد بررسی، همگرایی‌ها و واگرایی‌هایی را تجربه کرده است.
